Η Έξοδος του Μεσολογγίου

Του Κ. Χολέβα

Αξίζει να επισκέπτεται κάποιος συχνά το Μεσολόγγι. Την "Ιεράν Πολιν Μεσολογγίου" όπως 'εχει καταγραφεί όχι μόνο στις επίσημες αποφάσεις τας Ελληνικής Πολιτείας, αλλά και στην καρδιά όλων την Ελλήνων και Φιλελλήνων. Ειδικά αυτές τις ημέρες του Απριλίου, όταν η χαρμολύπη κυριαρχεί στις εκκλησιαστικές μας Ακολουθίες και όταν προετοιμαζόμαστε να τιμήσουμε τα Πάθη και την Ανάσταση του Θεανθρώπου! Αξίζει να επισκέπτεται κάποιος το Μεσολόγγι και να θυμάται την ηρωική Έξοδο την Ελευθέρων Πολιορκημένων πού έγινε μετά τα μεσάνυκτα του Σαββάτου του Λαζάρου, ξημερώνοντας η Κυριακή των Βαΐων του 1826. Αξίζει να ξαναδιαβάζουμε την ιστορία του Μεσολογγίου με τις δύο πολιορκίες και με την θαυμαστή αντίσταση των αγωνιστών και των αμάχων. Αξίζει να ξαναμελετούμε το εξαίσιο ποίημα του Διονυσίου Σολωμού , τούς «Ελεύθερους Πολορκημένους», το οποίο έμεινε ανολοκλήρωτο παρά τα τρία σχεδιάσματα πού ξέρουμε.
«Δεν τούς βαραίνει ο πόλεμος, μα έγινε πνοή τους»!
"Κάθε ελεύθερος άνθρωπος είναι δημότης του Μεσολογγίου", γράφει πολύ σωστά η ειδική πινακίδα πού έχει τοποθετήσει ο Δήμος στην είσοδο της Ιεράς Πόλεως. Τα μηνύματα και τα διδάγματα από το ήθος και τον αγώνα των πολιορκημένων είναι πανανθρώπινα. Όπως Οικουμενική είναι η διάσταση της Ιστορίας μας, της Ελληνορθοδόξου παραδόσεώς μας, διότι πανανθρώπινες αξίες ενέπνευσαν τις μεγαλύτερες στιγμές του Ελληνισμού. Στο πολιορκημένο Μεσολόγγι του 1825 - 1826 συγκεντρώνονται γενναίοι και γενναίες όχι μόνο από την πόλη και τις γύρω περιοχές. Εκπροσωπούνται οι Σουλιώτες με τον Νότη Μπότσαρη και πολλούς άλλους, οι Θεσσαλοί με τον Επίσκοπο και Εθνομάρτυρα Ρωγών Ιωσήφ, οι Μακεδόνες με τον αγωνιστή και ιστοριογράφο Νικόλαο Κασομούλη και με ένα από τα πολλά παιδιά του Σερραίου Εμμανουήλ Παπά. Οι νησιώτες με τον Μιαούλη και τον στόλο προσπαθούν να βοηθήσουν από την θάλασσα, άλλοτε το καταφέρνουν, άλλοτε όχι. Οι Επτανήσιοι μας χάρισαν τον Σολωμό, τον ποιητή πού κατέστησε κτήμα ες αεί για κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο τα μηνύματα του Μεσολογγίου. Και οι Φιλέλληνες ήσάν εκεί. Στην πρώτη φάση της πολιορκίας με τον Λόρδο Βύρωνα , A οποίος πέθανε το 1824. Στην δεύτερη φάση έχουν λαμπρό εκπρόσωπο τον Ιωάννη Ιάκωβο Μάγερ, τον Ελβετό τυπογράφο και δημοσιογράφο, A οποίος εξέδιδε τα «Ελληνικά Χρονικά» και διέσωσε για τούς μεταγενεστέρους πολλές λεπτομέρειες από την πολιορκία.
Στον αγώνα και στην αγωνιά πριν από την Έξοδο ήταν παρούσες όλες οι ηλικίες. Αι γενεαί πάσαι. Άνδρες και γυναίκες μάχονται με τον δικό τους τρόπο ο καθένας. ακόμη και οι έφηβοι. Τον γυναικείο ηρωισμό εκπροσωπεί η Τασούλα Γυφτογιάννη. Τούς προχωρημένους στην ηλικία εκπροσωπεί ο Χρήστος Καψάλης πού ανατινάχθηκε ηρωικά , Όπως έκανε μετά από λίγο και A Επίσκοπος. Την ώριμη νεότητα αντιπροσωπεύει επαξίως ο μόλις 26 ετών πρόκριτος Θανάσης Ραζηκότσικας. Και η γενιά των δεκαπεντάχρονων με επικεφαλής τον Νταή Γορίλα οδηγεί τα πριάρια (πλοιάρια) στην λιμνοθάλασσα και μεταφέρει Άνδρες και εφόδια στους υπερασπιστές των μικρών νησιών . Απέναντι τους ο στρατός του Κιουταχή και του Ιμπραήμ και ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος.
Ο ορθόδοξος κλήρος, πάντα πρωτοπόρος στις εθνικές επάλξεις, ήταν εκεί, με τον Επίσκοπο Ιωσήφ, τούς ιερείς, τούς μοναχούς. Βοηθός του Μητροπολίτου Άρτης Πορφυρίου, ο Ιωσήφ έφερε τον τίτλο του Επισκόπου Ρωγών και Κοζύλης, από μία παλαιά επισκοπή στην περιοχή της Πρέβεζας. Ο Επίσκοπος συνέταξε την απόφαση και το σχέδιο της Εξόδου, μαζί με τούς προκρίτους και τούς οπλαρχηγούς και το υπαγόρευσε Στον λόγιο Κοζανίτη Νικόλαο Κασομούλη. Από αυτόν έχουμε και την καλύτερη περιγραφή της Εξόδου Στο τρίτομο έργο του Ενθυμήματα Στρατιωτικά. Λίγες ώρες πριν από την Έξοδο, ο Επίσκοπος μεταδίδει την Θεία Κοινωνία σε όλους μικρούς και μεγάλους πολεμιστές και γυναικόπαιδα. Η Ορθόδοξη Πίστη στήριξε και χαλύβδωσε το φρόνημα των πολιορκημένων και τούς ενεφύσησε ελπίδα και αγωνιστικότητα. Η Έξοδος του Μεσολογγίου είναι η αποκρυστάλλωση των αξιών της ελληνορθόδοξου παραδόσεως. Αυτή η παράδοση μας κράτησε όρθιους μέχρι σήμερα παρά τις πτώσεις, τις αλώσεις, τις διχόνοιες. Είναι μια παράδοση πού αρδεύεται από την συνέχεια και την διαχρονική πορεία του Ελληνισμού, από τον Όμηρο μέχρι τον Κυπριακό Αγώνα. Συνδυάζει ό,τι ηρωικό γέννησε αυτός ο λαός με την Πίστη Στον Χριστό και με την προσευχή προς την Υπέρμαχο Στρατηγό. Είναι μία παράδοση πού διαλαλεί εις το διηνεκές ότι οι ελεύθεροι άνθρωποι δεν παραδίδονται έστω και αν είναι λίγοι απέναντι σε πολλαπλάσιους αντιπάλους. Η φρουρά πέφτει μαχόμενη ή εξέρχεται ηρωικώς . Ου καταισχυνώ όπλα τα ιερά........
Επισκέπτομαι το Μεσολόγγι και αναλογίζομαι την τελευταία σύσκεψη πού έγινε Στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής κοντά Στον σημερινό Κήπο των Ηρώων. Εκεί με σταθερό χέρι, παρά την ψυχική φόρτιση, κατέγραψαν το σχέδιο: «εν ονόματι της Αγίας Τριάδος...... Θεωρούντες ότι μας εξέλιπεν κάθε ελπίς βοηθείας και προμηθείας , τόσον από την θάλασσαν καθώς και από την ξηράν ώστε να δυνηθώμεν να βαστάξωμεν, ενώ ευρισκόμεθα νικηταί του εχθρού, αποφασίσαμεν ομοφώνως: Η έξοδος μας να γίνη βράδυ εις τας δύο ώρας της νυκτός 10 Απριλίου, ημέραν Σάββατο και ξημερώνοντας των Βαΐων, κατά το εξής σχέδιον, ή έλθη ή Δεν έλθη βοήθεια......».
Το Μεσολόγγι σταυρώθηκε, αλλά αναστήθηκε. Και βροντοφωνάζει ανά τούς αιώνες ότι «Χριστός Ανέστη! Η Ελλάς Ανέστη! ».

ΠΗΓΗ: http://www.diktyo21.gr/item.asp?ReportID=642