Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2010

Ἐπεφάνης ἐν τῷ κόσμῳ, ὁ τὸν κόσμον ποιήσας, ἵνα φωτίσῃς τοὺς ἐν σκότει καθημένους· Φιλάνθρωπε δόξα σοι


Ὅτε τῇ Ἐπιφανείᾳ σου ἐφώτισας τὰ σύμπαντα,
τότε ἡ ἁλμυρὰ τῆς ἀπιστίας θάλασσα ἔφυγε,
καὶ ὁ Ἰορδάνης κάτω ῥέων ἐστράφη,
πρὸς οὐρανὸν ἀνυψῶν ἡμᾶς,
ἀλλὰ τῷ ὕψει τῶν θείων ἐντολῶν σου,
συντήρησον Χριστὲ ὁ Θεός,
πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου,
καὶ ἐλέησον ἡμᾶς.

Ἱερουργεῖται σήμερον, ἡ πολύευκτος, μνήμη σου, Μάρτυς τοῦ Χριστοῦ, ἀθλοφόρε Πολύευκτε

Τὰ τῶν Ἀγγέλων στρατεύματα, σήμερον χορεύουσιν, ἐπὶ τῇ μνήμῃ τοῦ Μάρτυρος Πολυεύκτου, καὶ τῶν ἀνθρώπων τὸ γένος,
πιστῶς πανηγυρίζει, καὶ χαρμονικὼς ἐκβοᾷ.

Χαίροις Πανεύφημε, ὁ τοῦ πολυπλόκου Βελίαρ, τὰ ἔνέδρα τροπωσάμενος, καὶ τῆς νίκης τὸν στέφανον, παρὰ Χριστοῦ ἀναδησάμενος.

Χαίροις Στρατιῶτα τοῦ μεγάλου Βασιλέως, καὶ Σωτῆρος ἡμῶν, ὁ τοὺς βωμοὺς τῶν εἰδώλων καταστρεψάμενος.

Χαίροις Μαρτύρων ἐγκαλλώπισμα.

Πρέσβευε λυτρωθῆναι ἀπὸ πάσης ἀνάγκης, τοὺς ἐν πίστει ἐκτελοῦντας, τὴν ἀεισέβαστον μνήμην σου.


O Πολύευκτος ου πάθος τομή Λόγε,
Πολλής δι’ ευχής είχε σου παθείν χάριν.
Aμφ’ ενάτην Πολύευκτε το μη πολύ δώκέ σοι εύχος.

Oύτος ήτον κατά τους χρόνους των βασιλέων Δεκίου και Βαλλεριανού, εν έτει σνε΄ [255], στρατιωτικήν τέχνην έχων εις την πόλιν της Aρμενίας Μελιτινήν, ο οποίος πρώτος εμαρτύρησεν εις την αυτήν πόλιν.

Eπειδή γαρ εξεδόθη νόμος ασεβής, ο οποίος επρόσταζε να αρνούνται οι Χριστιανοί τον Χριστόν, εκείνοι δε οπού δεν πείθονται, να λαμβάνουν ζημίαν τον θάνατον, τούτου χάριν ο του Χριστού γενναίος αθλητής Πολύευκτος, χωρίς να δειλιάση τελείως, εκήρυξε παρρησία τον Χριστόν.

Και με το πολύ θάρρος και την μεγαλοψυχίαν του, εσύντριψε τα είδωλα τα παρά των Ελλήνων σεβόμενα.

Και αγκαλά ο πενθερός του τον εσυμβούλευε να αρνηθή τον Χριστόν, και η γυνή του εθρήνει και ωλοφύρετο δι’ αυτόν, αυτός όμως ο καρτερόψυχος, ούτε εις τας συμβουλάς του πενθερού του επείσθη,
ούτε εις τους θρήνους της γυναικός του εσυμπόνεσεν.

Eφύλαττε δε βεβαίας τας συμφωνίας και υποσχέσεις οπού έδωκεν εις τον Μάρτυρα Nέαρχον τον φίλον του, ο οποίος εφοβείτο και υπώπτευε, μήπως μετατεθή από την πίστιν του Χριστού.

Όθεν μείνας στερεός και αμετασάλευτος εν τη ομολογία της πίστεως, έλαβε τον διά ξίφους θάνατον, και ούτως ο μακάριος ανήλθεν εις τα ουράνια.

Tελείται δε η αυτού Σύναξις εις τον μαρτυρικόν και αγιώτατον αυτού Ναόν.

πηγή:
Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού.
Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005

Ευχαριστήριο γιά τίς χριστουγεννιάτικες ευχές


Το παρόν κείμενο του
Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου πατρός Ιεροθέου
εστάλη ως ευχαριστήρια επιστολή σέ όσους τού ευχήθηκαν γραπτώς γιά τίς εορτές τών Χριστουγέννων.

*

Αγαπητοί μου,

Σάς ευχαριστώ γιά τίς ευχές σας μέ τήν ευκαιρία τής Γεννήσεως τού Χριστού καί τής ανατολής τού νέου έτους.

Εύχομαι καί προσεύχομαι ο ενανθρωπήσας Θεός νά σάς ευλογή, νά σάς ενισχύη στόν αγώνα σας, ώστε νά υπερβαίνετε όλα τά προβλήματα πού αντιμετωπίζετε.

Στίς ημέρες μας γίνεται πολύς λόγος γιά τήν οικονομική κρίση, πράγμα πού προβληματίζει πολλούς καί τούς εμβάλλει σέ ανησυχία και αγωνία.

Θεωρώ ότι στό βάθος της η κρίση είναι κυρίως καί πρό παντός πνευματική, έλλειψη νοήματος γιά τήν ζωή, απώλεια τής θεοκοινωνίας, αστοχία από τήν όντως ζωή. Όταν χάνη κανείς τόν στόχο του καί τόν αληθινό τρόπο ζωής, κυριαρχείται από τήν φιλαργυρία, τήν φιληδονία καί τήν φιλοδοξία καί γίνεται φίλαυτος καί επομένως όχι φιλάδελφος καί φιλόθεος. Έτσι δημιουργούνται καί οι κρίσεις στήν κοινωνία, τήν οικογένεια καί τήν οικονομία.

Η υπέρβαση τής κρίσεως γίνεται μέ τήν ανανοηματοδότηση τής ανθρώπινης ζωής, μέ τήν ασκητική βιοτή, τήν περικοπή τών δαπανών, τόν περιορισμό τού καταναλωτισμού. Αλλά καί η Πολιτεία πού θεσπίζει τήν φορολογία πρέπει νά αντιληφθή ότι αυτή είναι ανταποδοτική καί οφείλει νά κάνη καλή διαχείριση τών φόρων πού εισπράττει.

Σέ αυτήν τήν ανανοηματοδότηση τού ανθρώπινου βίου καί τόν περιορισμό τού καταναλωτισμού μάς οδηγεί, μεταξύ τών άλλων, η εορτή τής Γεννήσεως τού Χριστού.

Εύχομαι καλή καί ευλογημένη χρονιά.

Ο Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ

Ο οικολογικός λόγος του Οικουμενικού Πατριαρχείου (Νεότερες πτυχές)




Γράφει ο Πρωτοπρεσβύτερος Παναγιώτης Καποδίστριας
Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου
[Το κείμενο αυτό, σε συντομευμένη μορφή, πρωτοδημοσιεύτηκε στο Περιοδικό ΕΦΗΜΕΡΙΟΣ 58 (Νοέμβριος 2009), τεύχ. 9, σσ. 18-23. Εδώ δημοσιεύεται ολόκληρο. Σημειωτέον, ότι γράφτηκε την Άνοιξη του 2009, που σημαίνει ότι δεν συμπεριλαμβάνει τα του Οικολογικού Συμποσίου στον Μισισιπή Ποταμό. Η πατριαρχική φωτό είναι του Νικολάου Μαγγίνα.]

Είναι στις μέρες μας παγκοίνως γνωστές οι προσπάθειες και πρωτοβουλίες του Φαναρίου, ιερού Κέντρου και φωταγωγού της απανταχού Ορθοδοξίας, προς την κατεύθυνση του συναγερμού της ανθρωπότητας έναντι του ορατού κινδύνου της γης μας, εξαιτίας των πολυειδών και δυσεπίλυτων οικολογικών προβλημάτων.
Ο πρώτος διδάξας, μακαριστός Πατριάρχης Δημήτριος Α΄, παρέδωσε την ευθυνοφόρο σκυτάλη στον διάδοχό του, σημερινό Πρωθιεράρχη της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας κ. Βαρθολομαίο Α΄, ο οποίος κατά την τελευταία εικοσαετία, μαζί με τους πολύτιμους συνεργάτες του εντός κι εκτός Φαναρίου, έχουν επιδοθεί σε συγκεκριμένες αξιοπρόσεκτες και ιστορικής σημασίας κινήσεις ευαισθητοποίησης της παγκόσμιας κοινότητας, δεδομένων των περιβαλλοντικών προβλημάτων, συσσωρευμένων ήδη και ιδιαίτατα ανησυχητικών.
Βέβαια, εκ προοιμίου χρειάζεται να έχουμε κατά νου, ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν διαθέτει δύναμη κοσμική, ούτε μπορεί να επηρεάσει τους ηγέτες των λαών hic et nunc, μεταχειριζόμενο πιέσεις οικονομικής, κοινωνικής μορφής. Η ισχύς του, πνευματική μονάχα, απορρέει από την δισχιλιετή εμπειρία μέσα στην αγαπητική ατμόσφαιρα της Χριστιανικής Κοσμολογίας και Ανθρωπολογίας, απ’ όπου αντλεί μηνύματα για μιαν αυθεντική ζωή μέσα σ’ ένα περιβάλλον, το οποίο προήλθε «εκ του μη όντος εις το είναι» από την πηγή της Αγάπης, που ΕΙΝΑΙ ο Θεός Δημιουργός.
Δύναμη λοιπόν του Φαναρίου είναι ο λόγος του, εμβαπτισμένος πάντοτε στην Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας μας, αλλά κι εκφραζόμενος ολοένα με νεότερες μεθόδους και σύγχρονες πρακτικές.

Ήδη ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος Α΄, με τη ρομφαία του ευθαρσούς λόγου και των σοφών σκέψεών του υπέρ αδυνάτου (του φυσικού περιβάλλοντος, εννοείται) έχει αποσπάσει την καθολική αναγνώριση από την παγκόσμια κοινότητα ως «Πράσινος Πατριάρχης» (1). Τούτο σημαίνει, ότι όλοι πλέον γνωρίζουν (έστω και αν κάποιοι εθελοτυφλούν, κυρίως λόγω του αδιέξοδου εγκλωβισμού τους στην αυτάρεσκη μικρο-πνευματικότητά τους), ότι εκεί στην Πόλη του Κωνσταντίνου και δη στο ταπεινό και περίκλειστο Φανάρι, επιβιώνει μια σπίθα αγωνιώδους ελπίδας για το Περιβάλλον, ένας πνευματικός ηγέτης, ο οποίος ξαγρυπνά «επί σκοπόν», επισημαίνοντας όπου δει τους inter portas κινδύνους.


Αξίζει εδώ ν’ αναφερθεί, ότι τον Απρίλιο 2008, το αμερικανικό περιοδικό ΤΙΜΕ συμπεριέλαβε τον κ. Βαρθολομαίο μεταξύ των εκατό προσωπικοτήτων «με τη μεγαλύτερη επιρροή» στον κόσμο. Ο Αρχιεπίσκοπος του Canterbury Rowan Williams, σ’ ένα μικρό σημείωμα παρουσίασης του τιμώμενου, αναγράφει: «Όσο κανένας άλλος θρησκευτικός ηγέτης, ο Οικουμενικός Πατριάρχης πέτυχε να αποδείξει την πνευματική διάσταση του περιβαλλοντικού ζητήματος. Η προστασία και η διάσωση του πλανήτη αποτελούν τους κύριους άξονες του πνευματικού του οράματος. Ο γενναίος αυτός και οραματιστής κληρικός έδωσε εντελώς νέα σημασία και περιεχόμενο στον πανάρχαιο τιμητικό τίτλο [του Πατριάρχη ΚΠ]• το έργο του θέτει ξεκάθαρα στην ημερήσιά μας διάταξη το ζήτημα της πνευματικής μας ευθύνης για τον κόσμο στον οποίο ζούμε» (2).


Κάποιοι θα μιλήσουν σε διάφορα διαδικτυακά fora περί «πατριαρχειολατρίας» όλων ημών, οι οποίοι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αναδεικνύουμε τις εν γένει πατριαρχικές κινήσεις, εν προκειμένω το μεγάλο του ενδιαφέρον για τα οικολογικά μας προβλήματα. Έχει όμως πλέον καταστεί σαφές, ότι αδικούν και τον ίδιο τον Πατριάρχη και την όλη προσπάθεια της Ανατολικής Εκκλησίας. Δεν υφίσταται θέμα προσωποληψίας. Χθες, στο πηδάλιο της Ορθοδοξίας, ήταν ο Δημήτριος, σήμερα ο Βαρθολομαίος, αύριο οι όποιοι διάδοχοί τους. Ο εκάστοτε Πατριάρχης συνοψίζει κι εκφράζει με νηφαλιότητα –είτε το θέλουμε, είτε όχι- την αμερόληπτη ορθόδοξη στάση για τα πράγματα του κόσμου μας, ισορροπώντας μεταξύ της πείρας του Παρελθόντος και των προοπτικών του Μέλλοντος. Το Φανάρι επισημαίνει πράγματα -προφητικώ τω τρόπω-, και «ο έχων ώτα ακούειν, ακουέτω» (3). Όσο για την όποια εναντίωση και τις μεμψιμοιρίες, δεν μπορούμε να λησμονήσουμε, ότι και η Ιερουσαλήμ απέκτεινε τους Προφήτες της, επειδή δεν άντεχε την Αλήθεια των λόγων τους.

Παλαιότερα ασχοληθήκαμε εκτενώς με τις «πράσινες» ευαισθησίες του Οικουμενικού Πατριάρχη (4). Είχαμε την ευκαιρία να καταγράψουμε σε αδρές γραμμές τους τρόπους του οικολογικού φαίνεσθαι και φέρεσθαι τόσο του πρωτεργάτη μακαριστού Δημητρίου, όσο και του συνεχιστή των πρωτοβουλιών σημερινού Πατριάρχη:

1. Καθιέρωση της 1ης Σεπτεμβρίου ως Ημέρας Προσευχής για το Περιβάλλον,


2. Πέντε θεολογικο-οικολογικά Σεμινάρια στη Χάλκη (1994-1998), αναφερόμενα στη σχέση του Περιβάλλοντος με τη Θρησκευτική Εκπαίδευση, την Ηθική, την Κοινωνία, την Δικαιοσύνη και τη Φτώχεια,


3. Οκτώ μέχρι σήμερα Διεθνή Οικολογικά εν πλω Συμπόσια σ’ ευαίσθητες περιοχές του πλανήτη (1995 Αιγαίο-Πάτμος, 1997 Μαύρη Θάλασσα, 1999 Δούναβης, 2002 Αδριατική, 2004 Βαλτική, 2006 Αμαζόνιος, 2007 Αρκτική), 2009 Μισισιπής), ήδη μάλιστα έχει εξαγγελθεί το ανάλογο στον Νείλο ,


4. Υπογραφή της «Διακήρυξης της Βενετίας» για το Περιβάλλον (Βενετία / Ρώμη, 10 Ιουνίου 2002) μεταξύ Βαρθολομαίου και Πάπα Ιωάννη-Παύλου Β΄. Πρόκειται για ένα βαρυσήμαντο κείμενο, το οποίο αξίζει να γνωσθεί και προσεχθεί απ’ όλους

(5) .
Ο Πατριάρχης εξάλλου έχει κατά καιρούς τιμηθεί με σημαντικά διεθνή Βραβεία, σε αναγνώριση των προσπαθειών του, όπως π.χ. το Νορβηγικό «Πράσινο Νόμπελ» της Οργάνωσης Sophie (2002), το Βραβείο «Υπέρμαχοι της Γης» (2005), το Βραβείο «Woodrow Wilson» (2008). Άλλωστε, πολλά πανεπιστημιακά τμήματα ανά τον κόσμο, σχετικά με το Περιβάλλον, του έχουν απονείμει τον επίζηλο τίτλο του επίτιμου Διδάκτορα.
Εν τω μεταξύ οι πατριαρχικές ενέργειες έχουν λειτουργήσει θετικά προς δύο κατευθύνσεις:
Α) Έχουν συνεισφέρει καθοριστικά στον διαθρησκειακό και διαπολιτικό διάλογο σχετικά με τη στάση όλων των εταίρων του γίγνεσθαι των τοπικών ανά την οικουμένη στενών ή πλατύτερων κοινωνιών, σε σχέση με το φυσικό περιβάλλον και τις επιπτώσεις από την καταστροφή του.
Χάριν παραδείγματος αναφέρουμε μονάχα το «Ευρωπαϊκό Χριστιανικό Περιβαλλοντολογικό Δίκτυο», το οποίο από δεκαετίας δραστηριοποιείται στο πλαίσιο του «Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Εκκλησιών», όπου μετέχουν ενεργά και Ορθόδοξες -εννοείται- Εκκλησίες. Κατά την Ζ΄ Συνέλευση του ΕΧΠΔ (Μιλάνο, 24-28.9.2008)

(6), αφού συζητήθηκαν καίρια θέματα

(7), κατέληξαν σε μια σημαντική «Έκκληση προς τις Εκκλησίες», μέσω της οποίας επιδιώκεται ο διάλογος προς κάθε κατεύθυνση, προτρέπονται τα μέλη των Εκκλησιών γι’ απλούστερο τρόπο ζωής, εξοικονόμηση του νερού και των ενεργειακών πηγών και μη κατάχρηση των ιδιωτικών αυτοκινήτων, γίνεται πρόταση για εισαγωγή ειδικών μαθημάτων σχετικών με την Οικολογία σε Θεολογικές Σχολές και Σεμινάρια, καταλήγοντας, ότι «η νέα κοινωνία, την οποία οφείλομε να δημιουργήσωμε, πρέπει να είναι καρπός πνευματικής μεταστροφής και μετανοίας»

(8).
Β) Έχουν επηρεάσει κατά πολύ κι επί τα βελτίω, αφ’ ενός μεν την αντιμετώπιση του οικολογικού προβλήματος από πλευράς των κατά τόπους Εκκλησιών (Μητροπόλεων, Ενοριών, Μοναστηριών), όσον αφορά στην εν γένει οικολογική τους συμπεριφορά και τις ποιμαντικές πρακτικές τους στους τομείς διακονίας ενός εκάστου (στις οικοδομήσεις κτιρίων ή τη συνετή διαχείριση των όποιων εκτάσεων, στα κηρύγματα, τις κατασκηνώσεις ή νεανικές συντροφιές

(9), την ένταξη Μονών σε προγράμματα ανακύκλωσης, βιολογικής καλλιέργειας, κομποστοποίησης ή περιβαλλοντικής εκπαίδευσης

(10), αφ’ ετέρου δε την Ορθόδοξη Βιβλιογραφία, πλουτίζοντάς την ήδη με θεολογικά κείμενα σημαντικά και αξιομνημόνευτα, είτε αυτοτελή, είτε θησαυρισμένα σε διάφορα περιοδικά, συλλογικούς τόμους ή επετηρίδες, τα οποία αξίζει κάποτε να συγκεντρωθούν σ’ ενιαίο corpus, γενόμενα κτήμα του κάθε ενδιαφερόμενου

(11).
Δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι στο Μήνυμα, το οποίο εξαπέλυσαν οι Προκαθήμενοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών κατά την Ιερά Σύναξή τους στο Φανάρι μεταξύ 10ης και 12ης Οκτωβρίου 2008

(12), και αφού ο ίδιος ο Πατριάρχης αναφέρθηκε απολογιστικά στις οικολογικές του δραστηριότητες

(13), πήραν θέση επ’ αυτών και μάλιστα στην από μέρους τους πρόσληψη των πατριαρχικών ενεργειών ως προς το Περιβάλλον, εκφράζοντας μ’ έμφαση την αμέριστη υποστήριξη και στοίχισή τους στην όλη προσπάθεια. Ιδού η σχετική εύγλωττη παράγραφος:


«[…] 13. Οι Προκαθήμενοι και οι Αντιπρόσωποι των Αγιωτάτων Ορθοδόξων Εκκλησιών έχοντες πλήρη επίγνωσιν της σοβαρότητος των ανωτέρω προβλημάτων και αγωνιζόμενοι δια την άμεσον αντιμετώπισίν των ως "υπηρέται Χριστού και οικονόμοι μυστηρίων Θεού" (Α Κορ. 4,1), διακηρύττομεν εξ αυτής της έδρας της Πρωτοθρόνου Εκκλησίας και επαναβεβαιούμεν:

[…]
δ) Την υποστήριξιν ημών προς τας πρωτοβουλίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, καθώς και άλλων Ορθοδόξων Εκκλησιών, δια την προστασίαν του φυσικού περιβάλλοντος. Η σημερινή οικολογική κρίσις, ως οφειλομένη και εις πνευματικούς και ηθικούς λόγους, καθιστά επιτακτικόν το χρέος της Εκκλησίας όπως συμβάλη δια των εις την διάθεσιν αυτής πνευματικών μέσων, εις την προστασίαν της δημιουργίας του Θεού εκ των συνεπειών της ανθρωπίνης απληστίας. Προς τούτο επαναβεβαιούμεν τον καθορισμόν της 1ης Σεπτεμβρίου, πρώτης ημέρας του εκκλησιαστικού έτους, ως ημέρας ειδικών προσευχών δια την προστασίαν της δημιουργίας του Θεού, και υποστηρίζομεν την εισαγωγήν του θέματος του φυσικού περιβάλλοντος εις την κατηχητικήν, κηρυγματικήν και εν γένει ποιμαντικήν δράσιν των Εκκλησιών ημών, ως τούτο ήδη συμβαίνει εις ωρισμένας εξ αυτών. […]» (14)

Ο εκ του Φαναρίου οικολογικός λόγος είναι κατά βάσιν θεολογικός
. Στο Πατριαρχικό Μήνυμα για την 1η Σεπτεμβρίου 2007, ένα κείμενο βαθύ κι ευθύβολο, οριοθετείται κατ’ αρχήν η διαφορά μεταξύ Κτίσεως και Κόσμου, προκρίνοντας μάλλον την Κτίση. Η Κτίση προϋποθέτει δημιουργική πράξη απ’ τον Θεό. Πριν από αυτήν υπήρχε η ανυπαρξία. Αντίθετα, ο Κόσμος παραπέμπει στην αρχαιοελληνική φύση ως αντιγράφου των αγεννήτων ιδεών.

Κατόπιν φωτίζεται η διαφορά μεταξύ του βασιλείου και της Βασιλείας του Θεού. Η Κτίση είναι το βασίλειο, όπου υπάρχει και φανερούται η ενέργειά Του, ενώ η Βασιλεία Του είναι η μέθεξη της θεοποιού ενεργείας του Θεού. Έτσι, ο άνθρωπος μετέχει της Βασιλείας, ο δε κόσμος καθίσταται βασίλειο του Θεού. Αυτές οι θεολογικές διευκρινήσεις οδηγούν στην αποφυγή και του πανθεϊσμού και του ουμανισμού.
Η ελεύθερη βούληση όμως του πεπτωκότος ανθρώπου συνεπήρε την άβουλη Κτίση, με αποτελέσματα οδυνηρά σε όλα τα επίπεδα. Κατά συνέπειαν, τα οικολογικά προβλήματα είναι κυρίως θεολογικά, οπότε η επίλυσή του προϋποθέτει πρωταρχικά αναγέννηση του ανθρώπου και ας ακολουθήσει η λογική και νομοθετική αντιμετώπιση.
Ύστερα θυμίζει, ότι η Κτίση στη ζωή των Αγίων εξαγιάζεται, υπακούοντας μάλιστα σε αυτούς, επειδή –ως αναγεννημένοι- έχουν επανέλθει στην προ της παρακοής κατάσταση, ενώ την ίδια στιγμή, στη ζωή των εμπαθών ανθρώπων η Κτίση αμαυρώνεται, εξαιτίας των ανάρμοστων συμπεριφορών των βιαστών της, αυτών των ιδίων δηλαδή, οι οποίοι εντέλει και αυτοτιμωρούνται, παραπέμποντας με την τακτική τους στο προπατορικό αμάρτημα (15).

Σε άλλη περίπτωση καταδεικνύεται ο εγωκεντρισμός του σύγχρονου ανθρώπου («η άλλη όψις της αυτονομήσεώς του από τον Θεόν και η προσπάθεια αυτοθεώσεώς του») ως κύριο αίτιο της καταστροφικής του συμπεριφοράς έναντι του Περιβάλλοντος. Και προχωρεί ο πατριαρχικός λόγος ακόμη περισσότερο. Θέτει ευθαρσώς το πρόβλημα της χρησιμοποίησης των καθυποταγμένων φυσικών δυνάμεων στη θανάτωση ή καθυπόταξη του συνανθρώπου, μέσω π.χ. της κατανάλωσης ενέργειας για πολεμικούς σκοπούς

(16)
εκπέμποντας μηνύματα προς την Οικουμένη, χριστιανούς και μη. Θεμελιακή νουθεσία του Πατριάρχη και μάλιστα από το επίσημο βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς την Ολομέλειά του (στις 24 Σεπτεμβρίου 2008), είναι η συνεργασία μεταξύ των κοινωνιών, πέραν των θρησκειακών ή εθνικών οριοθετήσεων. Όλοι βρισκόμαστε στον ίδιο «οίκο», στο ίδιο καράβι και όλοι έχουμε κοινό το μέλλον μας

(17).
Θυμίζει προς τα οικονομικώς ανεπτυγμένα κράτη, «ότι ο υποτιμητικώς αποκαλούμενος “Τρίτος Κόσμος”, δηλαδή εκείνα τα κράτη που υστερούν εις οικονομικήν ανάπτυξιν, δεν διατηρούν απλώς πολιτισμικόν, αλλά και φυσικόν πλούτον, ο οποίος είναι κρίσιμος δια την σωτηρίαν ολοκλήρου του πλανήτου μας.»

(18)
Ευρισκόμενος ο κ. Βαρθολομαίος πάνω από τ’ αποκαΐδια της Πάρνηθας (στις 16 Μαΐου 2008) εστιάζει την ελπίδα για διέξοδο, στην αλλαγή – στροφή στην κατανόηση της σχέσης μας με τον περιβάλλοντα κόσμο, ενθυμούμενοι σε κάθε περίπτωση, ότι τίποτε από τα στοιχεία του δεν μάς ανήκει ως παιχνίδι ή ιδιοκτησία μας (19).
Ομιλώντας, εξάλλου, κατά την απονομή σε Αυτόν του Βραβείου «Woodrow Wilson» (Αθήνα, 15 Μαΐου 2008), επισημαίνει πού βρίσκεται η ρίζα του κακού, ήτοι στον διχασμό του πολύφερνου τεχνικού πολιτισμού μας από την Ηθική, παραθέτοντας μάλιστα συγκεκριμένα κραυγαλέα παραδείγματα προς αποφυγήν.

Υπεραμύνεται της αξίας του Μικρού κι Ελάχιστου,
θυμίζοντας, ότι η κάθε μας πράξη κρίνεται υπό το φως της Αιωνιότητας, όταν μάλιστα επιφέρει όχι ευχάριστα αποτελέσματα. Αίφνης, η παράνομη ξύλευση των βροχόφιλων δασών στη Βραζιλία συνεπάγεται κλιματικές ακρότητες στον πλανήτη, η δε τήξη των πάγων στη Γροιλανδία απειλεί με πλημμύρες πλείστες όσες παράκτιες περιοχές. Και βεβαίως δεν ενέχονται οι εμπλεκόμενοι φτωχοί λαοί, οι οποίοι χρησιμοποιούνται σε τέτοιες καταστροφικές δράσεις από τους επιτήδειους.

Εδώ υπερτονίζει, ότι το πρόβλημα έγκειται στον απερίσκεπτο καταναλωτισμό μας και είναι κυρίως δεοντολογικό και ηθικό, καταθέτοντας την διαπίστωσή του, ότι οι (δήθεν πρωτόγονοι) αυτόχθονες Βραζιλίας και Γροιλανδίας έχουν καλύτερη θέαση των σχέσεών τους με τον Θεό και τον Κόσμο, απ’ ότι οι δυτικόφρονες «ανεπτυγμένοι». Γι’ αυτό ακριβώς και η σύγχρονη επιστήμη σέβεται ιδιαίτερα πλέον την παραδοσιακή γνώση (20).
Τα ερανίσματα πατριαρχικού – οικολογικού λόγου θα μπορούσαν να πληθυνθούν, παρέχοντάς μας αξιόπιστα εναύσματα για προβληματισμό και γόνιμες σκέψεις. Όμως οι παραπάνω πτυχές είναι -θεωρούμε- αρκετές, ώστε να καταδείξουν δύο τινά:
α) Ότι από πλευράς της κορυφής της Ορθοδοξίας υπάρχει ανήσυχη ευαισθησία για τα πολυτραύματα του φυσικού μας περιβάλλοντος, εκφραζόμενη με όλα τα μέσα που έχει στην διάθεσή της και
β) Ότι υψώνεται λόγος προφητικός από το ιερό της Κέντρο, ο οποίος απευθύνεται, όχι μονάχα προς τους θεσμικούς, οικονομικούς ή κοινωνικούς ηγήτορες του σύγχρονου κόσμου, αλλά και προς τον κάθε άνθρωπο, με την έννοια ότι ο καθένας μας μπορεί να συμβάλει απ’ την δική του γωνιά και ιδιώτευση προς την ωφέλεια του δημόσιου συμφέροντος, αναγεννώμενος πρώτιστα ο ίδιος.
Ελπίζουμε και πιστεύουμε όλοι σε συνέχεια των οικολογικών πρωτοβουλιών της Μητέρας Εκκλησίας!

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1. Πρωτοπρεσβυτέρου Παναγιώτη Καποδίστρια, Κεφάλαια Θεολογίας του Περιβάλλοντος, εκδ. Ιεράς Μητροπόλεως Ζακύνθου, Ζάκυνθος 2006, σσ. 93-135.
2. Βλ. Μερόπης Αναστασιάδου, «Βαρθολομαίος και “Χρόνος”: Τα πράσινα μονοπάτια του Οικουμενισμού», Εφημερίδα Απογευματινή Κωνσταντινουπόλεως, 1 Ιουλίου 2008.
3. Λουκ 8, 8.
4. ό.π.
5. ό.π., 131-135.
6. Βλ. σχετικά, Περιοδικό Επίσκεψις, τεύχ. 691, Chambésy – Genève 30.9.2008, σ. 9-11.
7. α) «Η Φύση στη Λατρεία», β) «Η θεολογία της Δημιουργίας», γ) «Οι Κλιματικές αλλαγές», δ) «Παιδεία και Περιβάλλον», ε) «Η Αξία του ύδατος», στ) «Εκκλησιαστική Οικο-νομία» (eco-management), ζ) «Το Κυκλοφοριακό πρόβλημα» και η) «Βιο-ποικιλία (bio-diversity) και προστασία του περιβάλλοντος». Βλ. ό.π., σ. 10.
8. ό.π., σ. 11.
9. Βλ. τον Φάκελο με πλούσιο σχετικό υλικό των: π. Ευαγγέλου Μαρκαντώνη – Αυγερινού Γεωργοπούλου – Ιωάννη Ζαμπέλη, Τα φυτά στη λατρεία της Εκκλησίας, εκδ. Γραφείου – Ιδρύματος Νεότητος Ι. Αρχιεπισκοπής Αθηνών, Αθήνα 2006.
10. Βλ. το παράδειγμα της Ιεράς Σταυροπηγιακής Μονής Χρυσοπηγής Χανίων. Πρόκειται για μια δυναμική γυναικεία Μονή, η οποία έχει τις ιστορικές της καταβολές στον 16ο αιώνα και σήμερα αριθμεί περί τις τριανταπέντε Μοναχές. Πρβλ. ότι στις 26 Νοεμβρίου 2008 ο Δημήτριος Λούκας, τελειόφοιτος (τώρα πτυχιούχος) του Τμήματος Οικολογίας και Περιβάλλοντος (πλέον Τεχνολογίας του Περιβάλλοντος) του Α.Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων - Παραρτήματος Ζακύνθου, παρουσίασε την πολύ ενδιαφέρουσα πτυχιακή εργασία του, με θέμα: «Συνολική Εκτίμηση Εισροών, Εκροών και Περιβαλλοντικών Πιέσεων σε κλειστές Μοναστηριακές Κοινότητες. Περίπτωση μελέτης: Ι. Μ. Παντοκράτορος Αγίου Όρους».
11. Τούτο επισημαίνεται με σαφήνεια στο: Μητροπολίτου Ζακύνθου Χρυσοστόμου, «Εκκλησία και Περιβάλλον. Συμβολή του θεολογικού λόγου στη δημιουργία οικολογικής συνειδήσεως», Η Τακτική Σύγκλησις της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος (Αθήναι, 9-10 Οκτωβρίου 2007)• Εισηγήσεις και Ανακοινωθέντα, εκδ. Επικοινωνιακή και Μορφωτική Υπηρεσία της Εκκλησίας της Ελλάδος - Κλάδος Εκδόσεων, Αθήναι 2008, σσ. 53-66.
12. Βλ. σχετικά, Περιοδικό Επίσκεψις, Chambésy – Genève 31.10.2008, τεύχ. 692, σσ. 2-16.
13. Βλ. ό.π., σ. 10.
14. ό.π., σ. 27 εξ.
15. Βλ. Περιοδικό Επίσκεψις, 30.9.2007, τεύχ. 678, σσ. 2-4.
16. Βλ. Πατριαρχικόν Μήνυμα 1ης Σεπτεμβρίου 2006, ό.π., 30.9.2006, τεύχ. 665, σ. 7.
17. «Πρόκειται για θέμα που αφορά όλους- χριστιανούς και μη- διότι ο πλανήτης είναι ο κοινός μας οίκος, το σπίτι μας. Η λέξη “οικολογία” προέρχεται άλλωστε από τη λέξη “οίκος”, το σπίτι: είμαστε όλοι στο ίδιο καράβι επομένως και ή θα σωθούμε ή θα βουλιάξουμε όλοι μαζί. Όταν έρχεται ο τυφώνας, δεν κάνει διάκριση...» [Από την Ελληνική Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου]. Τα της ιστορικής αυτής επίσκεψης του Πατριάρχη στις Βρυξέλλες και της ομιλίας του στη Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (είχε προηγηθεί ανάλογη στο Στρασβούργο, τον Απρίλιο του 1994), βλ. στο: Περιοδικό Επίσκεψις, ό.π., σ. 5 εξ.
18. «Μήνυμα της Α. Θ. Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου δια την Παγκόσμιον Ημέραν Περιβάλλοντος (5.6.2008)», Περιοδικό Εκκλησία 85 (2008) 405.
19. «Ἡ μεγάλη ἐλπίδα βρίσκεται στή δική μας ἀλλαγή. Στή δική μας προσωπική στροφή πρός μία ἄλλη κατανόηση τῆς σχέσης μας μέ τόν φυσικό κόσμο. Ἄς θυμόμαστε κάθε μέρα πώς τά δάση, οἱ λίμνες, τά ποτάμια, οἱ θάλασσες καί ὅλα τά εἴδη ζωῆς δέν μᾶς ἀνήκουν. Δέν ἀποτελοῦν δικά μας παιγνίδια ἤ προσωπική μας περιουσία. Ἀποτελοῦν δημιουργία τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποία ἐμεῖς ἔχουμε κληθεῖ νά φροντίσουμε καί νά προστατεύσουμε. Ἡ σημερινή περιβαλλοντική κρίση ἀποτελεῖ δυστυχῶς ἀπόδειξη ὅτι κληροδοτοῦμε στά παιδιά μας, στίς ἑπόμενες γενεές, ἕναν κόσμο τόν ὁποῖον δέν σεβαστήκαμε». [Από τον ιστότοπο NaturaZante: http://theoperiv.blogspot.com/2008/05/blog-post_8470.html ]
20. Από τον ιστότοπο NaturaZante: http://theoperiv.blogspot.com/2008/05/woodrow-wilson.html .

πηγή:Φώς Φαναρίου

Για τον π.Χαρίτωνα Αθανασόπουλο...


Ο Ναός της Παναγίας της Βοήθειας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών φωτισμένος και στολισμένος.

Και κει πάντα άγρυπνος και πρόσχαρος ο π.Χαρίτων Αθανασόπουλος.


Προχθές το βράδυ εντελώς τυχαία περνούσα και σκέφτηκα να φωτογραφίσω τον ναό. Και είδα τον π.Χαρίτωνα εκεί. Και σκέφτηκα πόσο σημαντική είναι η προσφορά του πατρός. Κάθε ώρα και κάθε στιγμή είναι εκεί. Κοντά στους ασθενείς, στους πονεμένους συγγενείς.


Είναι εκεί για να τους παρηγορεί και να τους εμψυχώνει. Και αυτό πηγάζει από μέσα του. Δεν είναι καθήκον του. Δεν βρίσκεται εκεί, επειδή η Ιερά Μητρόπολη τον τοποθέτησε.


Είναι εκεί, επειδή το πιστεύει.


Και αυτό φαίνεται.


Και γι’ αυτό κάθε συζήτηση μαζί του σε χαροποιεί.


Ναι, τον γνωρίζω από παλιά. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα λέω αυτά, επειδή είναι γνωστός μου. Πολλοί άγνωστοι έχουν εκφραστεί θετικά για τον ρόλο του π.Χαρίτωνα.


Γιατροί, νοσηλευτές, επισκέπτες, εκκλησιαζόμενοι κ.ά.


Ξέρω πως τα όσα γράφω θα προσκρούσουν στην ταπεινότητά του.

Ας με συγχωρήσει όμως ο πατήρ.


Πρέπει κάποιες φορές να τα λέμε αυτά.


Όχι για να προβάλλουμε τον π.Χαρίτωνα.


Δεν το έχει ανάγκη.


Και κυρίως δεν είμαι εγώ κάποιος σημαντικός για να τον προβάλλω.


Πρέπει, για να μαθαίνει ο κόσμος ότι Εκκλησία δεν είναι μόνο τα σκάνδαλα, οι βυζαντινές δολοπλοκίες, οι πισώπλατες μαχαιριές των Μητροπολιτών,

οι φουσκωμένοι αποταμιευτικοί λογαριασμοί γήρατος ή οτιδήποτε άλλο.


Εκκλησία είναι οι Μητροπολίτες ορεινών Μητροπόλεων που παλεύουν στην επαρχία, οι ταπεινοί ιερείς του χωριού, οι αγαθοί αφοσιωμένοι ιερείς, οι πνευματικοί γέροντες, οι κατανυκτικές ακολουθίες σε ήσυχες ενορίες, οι ευλογημένες συντροφιές με κέντρο τον Χριστό.


Χρόνια Πολλά π.Χαρίτωνα, άγια,

θυσιαστικά και απλόχερα στον συνάνθρωπο.







πηγή:Ι.Ν. ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΠΑΤΡΩΝ

Παρασκευή 8 Ιανουαρίου 2010

Ἦλθεν ὁ φωτισμός, ἡ λύτρωσις ἐφάνη, ἐν Ἰορδάνῃ, δεῦτε, συνέλθωμεν ῥυφθῆναι, φαιδρῶς συνεορτάζοντες


Ὁ περιβάλλων τὸν οὐρανὸν ἐν νεφέλαις,
ῥεῖθρα περιβάλλεται σήμερον τὰ Ἰορδάνια·
καὶ τὴν ἐμὴν καθαίρεται κάθαρσιν,
ὁ τοῦ κόσμου αἴρων τὴν ἁμαρτίαν,
καὶ ὑπὸ τοῦ συγγενοῦς ἄνωθεν μαρτυρεῖται Πνεύματος,
Υἱὸς
μονογενὴς ὑπάρχων τοῦ ὑψίστου Πατρός.
Πρὸς ὃν βοήσωμεν·
Ὁ ἐπιφανεὶς καὶ σώσας ἡμᾶς,
Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν δόξα σοι.

Ὁσίως ἀμέμπτως καὶ δικαίως, τὸν βίον διέπρεψας σοφέ, πρὸς δὲ καὶ πόνοις χρώμενος, ἀσκητικοῖς τὴν ἄπονον, διαγωγὴν κεκλήρωσαι, θεομακάριστε Γεώργιε


Δια χειρός Εμμανουήλ Τζιρτζιλάκη


Συν δάκρυσι σπείραντι τω Γεωργίω,
Καιρός θερίζειν εστί συν ευθυμία.

Oύτος ο αοίδιμος Πατήρ ημών Γεώργιος, αφήσας πατρίδα και γένος και όλην την του κόσμου προσπάθειαν, επήγεν εις τα Ιεροσόλυμα διά να προσκυνήση τον ζωοδόχον Τάφον του Σωτήρος ημών Iησού Χριστού.

Aφ’ ου δε επροσκύνησεν όλους τους πέριξ της Ιερουσαλήμ ιερούς και αγίους, και πολλού θαύματος γέμοντας τόπους, και αφ’ ου απόλαυσε την τούτων αγιότητα και χάριν, ύστερον φέρων έδωκε τον εαυτόν του εις το Μοναστήριον το ούτως ονομαζόμενον του Χοζεβά, από το οποίον ωνομάσθη και Χοζεβίτης, και γενόμενος Mοναχός, συνηριθμήθη με τους εκεί Πατέρας και αδελφούς.

Τόσον δε ανδρείος και πρόθυμος εφάνη από την αρχήν ο αοίδιμος, εις κάθε πόνον και σκληραγωγίαν ασκητικήν, ώστε οπού εμιμείτο τον δι’ ημάς κατά σάρκα νεκρωθέντα Χριστόν τον Θεόν, και εσπούδαζε να συνεκρωθή με αυτόν, και να συσταυρωθή διά της απαθείας, ωσάν να ήναί τινας άσαρκος.

Όθεν έκαμνεν όλους να εκπλήττωνται, και επαρακίνει αυτούς προς ζήλον και μίμησιν της υπερφυσικής αυτού ανδρίας και γενναιότητος.

Φθάσας λοιπόν εις το άκρον της απαθείας, εφάνη γεμάτος από την χάριν του Παναγίου Πνεύματος.

Όθεν έβαλε τον εαυτόν του ωσάν στήλην έμψυχον, και εικόνα κάθε αρετής, έμπροσθεν εις τους αδελφούς του Μοναστηρίου του, και εις όλους τους άλλους, και μέχρι τέλους δεν εσυγκατέβη ο τρισόλβιος από την ακρίβειαν της ασκήσεως.

Διά τούτο και εύρεν ανάπαυσιν από τους πολλούς του αγώνας και κόπους.

Eξεδήμησε γαρ προς τον ποθούμενον Θεόν, διά να απολαμβάνη καθαρώτερον και εναργέστερον συν τοις Aγγέλοις, την εκ της Aγίας Τριάδος εκπεμπομένην έλλαμψιν και μακαριότητα.


πηγή:
Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού.
Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005

Του έν Αγίοις Πατρός ημών Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου: απόσπασμα λόγου εἰς τὰ Ἁγια Θεοφάνια



Ἡ πηγὴ τῶν εὐαγγελικῶν διδαγμάτων ἀνεῳγμένους ἔχει τοὺς ῥύακας,
καὶ εἴ τις διψῶν πίνει ἐξ ἐκείνης τῆς πηγῆς, καὶ ζωοποιεῖται·

ζωοποιεῖται δὲ κατὰ πνεῦμα καὶ τὸν νόμον τῶν ἐντολῶν,
εὐφροσύνην ὑπὲρ οἶνον δεχόμενος.

Ἀκόρεστος γὰρ ἡ γλυκύτης τῶν πνευματικῶν λογίων·
οὐ γὰρ εὐφραίνει κοιλίαν, ἀλλὰ καρδίαν,
καὶ λογισμοὺς εὐσεβῶν εἰς φιλοθεΐαν ἄγει.

Ἤκουες γὰρ ἀρτίως ἐν τῷ Εὐαγγελίῳ τοῦ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου βοῶντος

πρὸς τὸ συνελθὸν πανταχόθεν καὶ βαπτιζόμενον τὸ τῶν Ἰουδαίων πλῆθος·

Ἐγὼ μὲν βαπτίζω ὑμᾶς ἐν ὕδατι εἰς μετάνοιαν·
ὁ δὲ ὀπίσω μου ἐρχόμενος ἰσχυρότερός μου ἐστίν.
Ὁ ὀπίσω μου ἐρχόμενος·
ὀπίσω, διὰ τὸν τόκον τῆς γεννήσεως.

Ὁ δὲ ὀπίσω μου ἐρχόμενος ἰσχυρότερός μου ἐστὶν,
οὗ οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς τὰ ὑποδήματα βαστάσαι...

Καὶ ποῖα ὑποδήματα βαστακτέα ὑπεφέρετο ὁ Κύριος, ὅτι ἔλεγεν, Οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς τὰ ὑποδήματα βαστάσαι;

Ἐνταῦθα ὑποδήματα, τὰ τῆς οἰκονομίας μυστήρια λέγει·
ὑποδήματα γὰρ ἡ ἐνανθρώπησις τοῦ Κυρίου προσαγορεύεται.

Καὶ τούτου μάρτυς ὁ Κύριος διὰ τοῦ προφήτου κράζων·
Ἐπὶ τὴν Ἰδουμαίαν ἐκτενῶ τὸ ὑπόδημά μου.

Διὰ τοῦτο καὶ ὑποπόδιον ἤκουσεν ἡ τοῦ Κυρίου ἐνανθρώπησις,
ὡς ἐπὶ γῆς ὀφθεῖσα, καὶ τὸ τέρμα τῆς γῆς καταλαβοῦσα.

Ὅπερ καὶ ὁ προφήτης ἐκ τῶν ἑκατέρων τὴν ἐμφάνειαν ποιούμενος ἐκέκραγεν·

Ὑψοῦτε Κύριον τὸν Θεὸν ἡμῶν,
καὶ προσκυνεῖτε τῷ ὑποποδίῳ τῶν ποδῶν αὐτοῦ.

Ἐγὼ μὲν βαπτίζω ὑμᾶς ἐν ὕδατι εἰς μετάνοιαν·
ὁ δὲ ὀπίσω μου ἐρχόμενος ἰσχυρότερός μου ἐστὶν,
οὗ οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς τὰ ὑποδήματα βαστάσαι·
αὐτὸς ὑμᾶς βαπτίσει ἐν Πνεύματι ἁγίῳ καὶ πυρί.

Οὗ τὸ πτύον ἐν χειρὶ αὐτοῦ·
καὶ τὸν μὲν σῖτον συνάξει εἰς τὴν ἀποθήκην αὐτοῦ,
τὸ δὲ ἄχυρον κατακαύσει πυρὶ ἀσβέστῳ.

Ταῦτα τοῦ Ἰωάννου παρεγγυῶντος,
καὶ τὸν ἰσχυρότερον Κύριον σαλπίζοντος,
οἱ ὑπ' αὐτοῦ βαπτιζόμενοι ἀντέβαινον τῷ Ἰωάννῃ, λέγοντες·

Ἔχεις ἰσχυρότερόν σού τινα, ὦ προφῆτα;
τί σεαυτὸν συκοφαντεῖς;
σὺ τοῦ μεγάλου Ζαχαρίου υἱὸς, σὺ καὶ ἀνθρώποις ποθητὸς,
καὶ θηρίοις φοβερός.

Ἔχεις ἰσχυρότερόν σού τινα; τί ἀδολεσχεῖς;

Οὐκ ἔστι σοῦ ἰσχυρότερος.

Σὺ καὶ κατ' ἐπαγγελίαν ἐτέχθης, σὺ ὑπὸ Γαβριὴλ ἐμηνύθης,
σὺ ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ ἐφανερώθης,
σὺ τὴν γλῶτταν τοῦ γεννήσαντός σε δεθεῖσαν ὑπὸ τοῦ Γαβριὴλ διέλυσας,

σὺ Ἰωάννης κέκλησαι, ὃ χάρις Θεοῦ ἑρμηνεύεται.

Τι τοίνυν συκοφαντείς ευατόν;

Ούκ έχεις τον ισχυρότερόν σου.

"Βημόθυρο":Ένα Περιοδικό Ορθόδοξης Θεολογίας και Ζωής

Για πληροφορίες -συνδρομές:

Περιοδικὸ Βημόθυρο
Ἀρχιπελάγους 13 ◘ 152 36 Νέα Πεντέλη

Τηλ. 2108104262, fax 210 8104261

e-mail: contact@maistros.info ◘ Ἱστοσελίδα: www.maistros.info

Ιερέως Αναστασίου Σπυρόπουλου - Ακολουθία του Αγίου Ενδόξου Οσιομάρτυρος Αναστασίου του Πέρσου



Το βιβλίο διατίθεται και από το Βιβλιοπωλείο "Φώς Χριστού"
του αγαπητού φίλου κ.Νεκταρίου Ζαρκανίτη
στην όδο Καζαντζή 2 στο Αγρίνιο.

Πέμπτη 7 Ιανουαρίου 2010

Σήμερον ὁ οὐρανοῦ καὶ γῆς Ποιητής, παραγίνεται σαρκὶ ἐν Ἰορδάνῃ, Βάπτισμα αἰτῶν ὁ ἀναμάρτητος, ἵνα καθάρῃ τὸν κόσμον ἀπὸ τῆς πλάνης τοῦ ἐχθροῦ

Θεὸς Λόγος ἐπεφάνη ἐν σαρκί,
τῷ γένει τῶν ἀνθρώπων,
ἵστατο βαπτισθῆναι ἐν Ἰορδάνῃ,
καὶ ἔλεγε πρὸς αὐτὸν ὁ Πρόδρομος·
Πῶς ἐκτείνω χεῖρα,
καὶ ἅψωμαι κορυφῆς κρατούσης τὰ σύμπαντα;
Εἰ καὶ ἐκ Μαρίας ὑπάρχεις βρέφος,
ἀλλ' οἶδα σε Θεὸν προαιώνιον,
ἐπὶ τῆς γῆς βαδίζεις,
ὁ ὑμνούμενος ὑπὸ τῶν Σεραφὶμ
καὶ δοῦλος Δεσπότην, βαπτίζειν οὐ μεμάθηκα.
Ἀκατάληπτε Κύριε, δόξα σοι.

Πανεύφημε Πρόδρομε Χριστοῦ, Βαπτιστὰ θεόληπτε σὲ εὐσεβῶς μακαρίζοντες

Ἄγγελος ἐκ στειρωτικῶν ὠδίνων,
προῆλθες Βαπτιστά,
ἐξ αὐτῶν τῶν σπαργάνων τὴν ἔρημον οἰκήσας,
σφραγίς τε πάντων τῶν Προφητῶν ἐδείχθης·
ὂν γὰρ ἐκεῖνοι πολυτρόπως ἐθεάσαντο,
καὶ αἰνιγματωδῶς προεκήρυξαν,
τοῦτον βαπτίσαι ἐν Ἰορδάνῃ κατηξιώθης·
φωνῆς τε ἀκήκοας,
Πατρικῆς οὐρανόθεν,
μαρτυρούσης αὐτοῦ τὴν Υἱότητα·
καὶ τὸ Πνεῦμα εἶδες περιστερᾶς ἐν εἴδει,
τὴν φωνὴν ἕλκον ἐπὶ τὸν βαπτιζόμενον.
Ἀλλ' ὦ πάντων τῶν Προφητῶν ὑπέρτερε,
μὴ διαλίπῃς πρεσβεύειν ὑπὲρ ἡμῶν,
τῶν πιστῶς σου τελούντων τὰ μνημόσυνα.

Ιδού και πάλιν ημίν ο ιερός του Χριστού, επέστη Πρόδρομος



Eμή σε γλώσσα κήρυξ πώς αν αινέση, Ον γλώσσα Χριστού γηγενών μείζω λέγει;

Μνήμην εβδομάτη Προδρόμου λάχεν αιδοίοιο.

Mετά μίαν ημέραν των Aγίων Θεοφανείων, ήτοι κατά την σήμερον, παρελάβομεν άνωθεν και εξ αρχής να εορτάζωμεν την Σύναξιν και εορτήν του τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, επειδή και υπηρέτησεν
εις το μυστήριον του βαπτίσματος του Κυρίου.

Όθεν διά την αιτίαν ταύτην συναριθμείται και η εορτή αύτη
με τας λοιπάς εορτάς του Προδρόμου.

Ίνα μηδέν σιωπήσωμεν από τα εκείνου θαυμάσια και υπερφυσικά χαρίσματα.

Hκολούθησε δε να φθάση εις την Κωνσταντινούπολιν και κατά την περασμένην εσπέραν των Θεοφανείων, η της τιμίας χειρός του αυτού Προδρόμου μετακομιδή.

Ήτις τοιουτοτρόπως εγένετο.

Eις την πόλιν Σεβαστήν, κατά την οποίαν λέγουσιν, ότι ετάφη το ιερόν του τιμίου Προδρόμου σώμα, εκεί επήγεν ο Ευαγγελιστής Λουκάς, και πέρνωντας την δεξιάν χείρα του προφητικού εκείνου σώματος,
έφερεν αυτήν εις την Aντιόχειαν την εδικήν του πατρίδα.

Όπου και ετέλει αύτη πάμπολλα θαύματα, από τα οποία ένα είναι και το ακόλουθον.

Εις τα όρια της πόλεως Aντιοχείας, εφώλευεν ένας δράκων, τον οποίον εθεοποίουν οι Έλληνες, οι κατοικούντες την Aντιόχειαν,
και ετίμων αυτόν κάθε χρόνον με μίαν θυσίαν.

Και το χειρότερον είναι, διατί και η προσφερομένη θυσία ήτον άνθρωπος.

Περνώντος δε του καιρού, έπεσεν ο λαχνός εις ένα Χριστιανόν,
ότι να δώση το θυγάτριόν του εις τον δράκοντα.

O οποίος ευγαίνωντας έξω από την φωλεάν του, και φαινόμενος ένα φοβερόν και εξαίσιον θέαμα, άνοιγε το στόμα του
και εδέχετο μέσα τον άνθρωπον οπού του έδιδαν.

Και έτζι εσπάραττεν αυτόν με τα οδόντιά του.

Διά τούτο ο πατήρ της κόρης παρεκάλει με θερμούς αναστεναγμούς και δάκρυα τον Θεόν, και τον τίμιον Πρόδρομον, διά να ελευθερώσουν την πατρίδα του από τοιούτον πικρόν φθορέα.

Παρακαλώντας δε, εσοφίσθη να κάμη και ένα τοιούτον επιχείρημα.

Ευκόλως γαρ ευρίσκει μηχανάς και τέχνας κάθε ένας, οπού εις ανάγκην ευρίσκεται.

Αυτός εζήτησε διά να προσκυνήση την αγίαν χείρα του Προδρόμου.

Και ασπαζόμενος αυτήν, κρυφίως κόπτει με τα οδόντιά του τον αντίχειρα,
ήτοι το μεγάλον δάκτυλον.

Και τυχών του ποθουμένου, ευγαίνει έξω του ναού.

Και λοιπόν όταν ήλθεν η ημέρα της θυσίας της θυγατρός του, και ήτον παρόν όλον το θέατρον του λαού, τότε επήγε κοντά εις τον δράκοντα και ο πατήρ,
βαστώντας ομού και την θυγατέρα του.

Και καθώς είδε τον δράκοντα, οπού άνοιξε το στόμα του διά να καταπίη την θυγατέρα του, ρίπτει μέσα εις τον φάρυγγά του τον ιερόν δάκτυλον του Προδρόμου.

Και ω του θαύματος! ευθύς εθανατώθη ο δράκων.

Τούτου δε γενομένου, ο μεν πατήρ επήρε την θυγατέρα του ζωντανήν, και εγύρισεν εις τον οίκον του χαίρωντας, και το παράδοξον διηγούμενος.

Το δε πλήθος του λαού, βλέποντες το τοιούτον θαυμάσιον, εξεπλάγησαν.

Όθεν και ευχαρίστουν μεγάλως τω Θεώ, και τω τιμίω Προδρόμω,
και μέγιστον Ναόν έκτισαν εις το όνομά του.

Λέγεται δε και τούτο ακόμη περί της Aγίας ταύτης χειρός.

Ότι κατά την ημέραν της υψώσεως του τιμίου Σταυρού, ήτοι κατά την δεκάτην τετάρτην του Σεπτεμβρίου, υψόνετο και η τιμία αύτη χειρ του Βαπτιστού,
και άλλοτε μεν, εξάπλονε τους δακτύλους της.

Άλλοτε δε, τους εσυμμάζονε.

Και με την έκτασιν μεν, εφανέρονεν, ότι μέλλει να γένη ευθηνία καρπών.

Mε την συμμάζωξιν δε, εφανέρονε την μέλλουσαν ακαρπίαν και δυστυχίαν.

Διά τούτο και πολλοί βασιλείς είχον αγάπην και πόθον πολύν
να αποκτήσουν τον ιερόν αυτόν θησαυρόν.

Eξαιρέτως δε και μάλιστα Κωνσταντίνος, και Ρωμανός οι Πορφυρογέννητοι.

Ων ο μεν Κωνσταντίνος, εβασίλευσεν εν έτει από Χριστού Ϡιβ΄, ήτοι 912, ο δε Ρωμανός εν έτει Ϡιθ΄ [919].

Όθεν και όταν αυτοί εβασίλευον, διά μέσου τινός Διακόνου της πόλεως Aντιοχείας, Ιώβ καλουμένου, εφέρθη εις την Κωνσταντινούπολιν η τιμία αύτη χειρ, κατ’ αυτήν την εσπέραν των Θεοφανείων, κατά την οποίαν είναι παράδοσις να γίνεται ο αγιασμός εις τους Χριστιανούς, ήτοι κατά την παραμονήν των Θεοφανείων.

Όθεν ο φιλόχριστος βασιλεύς (ο Κωνσταντίνος δηλαδή) μετά πόθου πολλού ταύτην κατησπάσατο, και εις τα βασίλεια μέσα απεθησαύρισε.

Τελείται δε η αυτού Σύναξις εν τοις Φωρακίου
1.


ΣΗΜΕΙΩΣΗ
1. Σημείωσαι, ότι τώρα η δεξιά χειρ του τιμίου Προδρόμου, ευρίσκεται εις το Μοναστήριον του Aγίου Διονυσίου, το ευρισκόμενον εις το όρος του Άθω,
και επ’ ονόματι τιμώμενον του τιμίου Προδρόμου.


πηγή:
Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού.
Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005

Ιωάννου του βαπτιστού πανήγυριν άγωμεν.Πόθω στεφανώσωμεν τούτον, ου μείζων έν γεννητοίς γυναικών ούκ εγήγερται, κατά την του Δεσπότου φωνήν


Καὶ βαπτισθεὶς ὁ Ἰησοῦς ἀνέβη ἀπὸ τοῦ ὕδατος·

καὶ ἰδοὺ ἠνεῴχθησαν αὐτῷ οἱ οὐρανοὶ͵ καὶ εἶδε τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καταβαῖνον͵
ὡσεὶ περιστερὰν͵ καὶ ἐρχόμενον ἐπ΄ αὐτόν”.

Ὢ ξένων καὶ παραδόξων μυστηρίων, ὁ οὐρανὸς ἄνωθεν προσκυνεῖ͵ ὃν ὁ ποταμὸς πρὸ βραχέων ἐπέκλυσε· καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον θεολογεῖ͵ ὃν ὁ δοῦλος ἐβάπτισε.

Καὶ ἰδοὺ φωνὴ ἐκ τῶν οὐρανῶν λέγουσα·
"Οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητὸς͵ ἐν ᾧ ηὐδόκησα".

Οὗτός ἐστιν ὁ βαπτισθεὶς͵ οὐ διὰ χρείαν ἰδίαν͵ ἀλλὰ διὰ μόνην φιλανθρωπίαν͵

ὁ παρὰ τοῦ ἁγίου Πνεύματος μαρτυρούμενος͵

ὁ παρ΄ ἐμοῦ τοῦ σαφῶς ἰδόντος αὐτὸν κηρυττόμενος·

ὁ πρὸ τῶν αἰώνων ἐξ ἐμοῦ γεννηθεὶς͵ καὶ νῦν ἐκ Μαρίας σαρκὶ τεχθεὶς͵

ὁ ὁμοούσιος ἐμοὶ καὶ ὑμῖν·

ὁ συναΐδιος ἐμοὶ͵ καὶ σύμμορφος τῆς ὑμετέρας μορφῆς·

ὁ ποιητὴς τοῦ Ἀδὰμ͵ καὶ ἀπόγονος τοῦ Δαυΐδ·

ὁ δημιουργὸς τῆς Παρθένου͵ καὶ υἱὸς τῆς Παρθένου·

ὁ νοούμενος καὶ φαινόμενος·

ὁ πίστει καὶ ὄψει κατοπτευόμενος·

ὁ τέλειος ἐν θεότητι͵ καὶ τέλειος ἐν ἀνθρωπότητι.


Οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός.

Οὗτος͵ καὶ θαυματουργῶν ὡς Θεὸς͵ καὶ πάσχων ὡς ἄνθρωπος͵ Υἱός ἐστιν ἐμός·
σταυρὸς γὰρ οὐ χωρίζει μου τὸν κατὰ φύσιν ἀχώριστον.

Οὗτος καὶ τοῖς ἥλοις κεντούμενος͵ Υἱός ἐστιν ἐμός·
ἧλοι γὰρ τούτου τὴν θείαν οὐσίαν οὐ βλάπτουσιν.

Οὗτος καὶ πάσχων Υἱός ἐστιν ἐμός· τὴν γὰρ τούτου θεότητα
πάθος οὐκ ἰσχύει καταλαβεῖν.

Οὗτος καὶ νεκρούμενος ἑκουσίως͵ κατὰ τὸ νεκροῦσθαι πεφυκὸς Υἱός ἐστιν ἐμός· ἀποθανεῖν γὰρ εἰς θεότητα οὐ πέφυκεν͵ οὔτε βούλεται͵ οὔτε δύναται· ζωὴν γὰρ νέκρωσις οὐ νικᾷ͵ καὶ θάνατος ἀθανασίας οὐ περιγίνεται.

Οὗτος καὶ ἀνιστάμενος ἐκ νεκρῶν Υἱός ἐστιν ἐμός· ὡς γὰρ δημιουργὸς τοῦ παντὸς ἀναστήσει τοῦ σώματος αὐτοῦ τὸν ναὸν͵
ὃν λυθῆναι παρὰ τῶν ἐχθρῶν αὐτοῦ συνεχώρησεν.

Οὗτος μετὰ τῆς σαρκὸς ταύτης ἀνιὼν εἰς τοὺς οὐρανοὺς͵ ὧν οὐκ ἀπέστη͵
Υἱός ἐστιν ἐμός.


Τοῦτον ὁ δεχόμενος͵ ἐμὲ δέχεται σὺν αὐτῷ· τοῦτον ὁ προσκυνῶν͵ ἐμὲ προσκυνεῖ· εἰς τοῦτον ὁ πιστεύων͵ εἰς ἐμὲ πιστεύει· τοῦτον ὁ σμικρύνων͵ ἐμὲ σμικρύνει· ὕβρις γὰρ παιδὸς ζημία πατρός· τοῦτον ὁ δεχόμενος͵ καὶ μὴ πολυπραγμονῶν͵
ἀλλὰ σέβων ἀπεριέργως͵ μακάριος.


"Οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητὸς͵ ἐν ᾧ ηὐδόκησα".

Οἱ ἁμαρτωλοὶ͵ δράμετε πρὸς τὸν αἴ ροντα τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου·

οἱ κατάκριτοι͵ καταλάβετε τὸν φιλάνθρωπον δικαστήν·

οἱ νενεκρωμένοι ταῖς ἁμαρτίαις͵ σπεύσατε πρὸς τὴν πηγὴν τῆς ζωῆς.

Ταῦτα τῆς τοῦ Βαπτιστοῦ πανηγύρεως κάλλιστα δῶρα·
ταῦτα πάντα παρέσχεν ἡμῖν ὁ δι΄ ἡμᾶς ἐπιφανεὶς Δεσπότης Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν·

αὐτῷ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος ἅμα σὺν τῷ Πατρὶ καὶ τῷ παναγίῳ καὶ ζωοποιῷ αὐτοῦ Πνεύματι͵ νῦν καὶ ἀεὶ͵ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
Ἀμήν.


απόσπασμα λόγου εἰς τον Άγιον Ιωάννην τον Πρόδρομον
του έν Αγίοις Πατρός ημών Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου

Τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρός ἡμῶν Πρόκλου Πατριάρχου Κων/λεως λόγος εγκωμιαστικός "είς τα άγια Θεοφάνεια"



Φάνηκε ὁ Χριστός στόν κόσμο καί τόν ἄχαρο κόσμο στόλισε μ᾿ ἀπέραντη εὐφροσύνη.

Σήκωσε πάνω Του τήν ἁμαρτία τοῦ κόσμου,
καί καταπάτησε γιά πάντα τόν ἐχθρό τοῦ κόσμου.

Ἅγιασε τίς πηγές τῶν ὑδάτων καί φώτισε τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων.

Θαύματα μίχθηκαν μέ μεγαλύτερα θαύματα.

Σήμερα, ἀπό τή χαρά πού ἔφερε ὁ Σωτήρας μας Χριστός, χωρίστηκαν ἡ γῆ καί ἡ θάλασσα καί ἀπ᾿ ἄκρη ὡς ἄκρη γέμισε ὁ κόσμος εὐφροσύνη.

Ἡ σημερινή γιορτή ἀποκαλύπτει μεγαλύτερα θαύματα
ἀπό ἐκείνη τῆς Χριστουγεννιάτικης νυχτιᾶς.

Γιατί κείνη τήν νύχτα πού μᾶς πέρασε χαιρότανε μονάχα ἡ γῆ, καθώς βάσταζε πάνω της στήν ἀγκαλιά τῆς φάτνης τόν Παντοκράτορα Θεό.

Σήμερα ὅμως, πού γιορτάζουμε τά Θεοφάνεια, εὐφραίνεται μαζί της καί ἡ θάλασσα.

Καί εὐφραίνεται γιατί διά μέσου τοῦ Ἰορδάνη λαβαίνει μέρος
καί αὐτή στήν εὐλογία τοῦ ἁγιασμοῦ.

Στήν γιορτή τῆς θείας Γέννησης ὁ Θεός φάνηκε βρέφος μικρό, νιογέννητο,
δείχνοντας ἔτσι τή δική μας νηπιότητα.

Σήμερα ὅμως τόν βλέπουμε τέλειο ἄνθρωπο, τέλειο Υἱό, ἀπό τέλειο Πατέρα γεννημένον.

Ἐκεῖ φανέρωσε τό θεῖο βρέφος τό ἀστέρι πού ἀνέτειλε ἀπό τήν ἀνατολή, καί ἐδῶ ὁμολογεῖ γι᾿ Αὐτόν ἀπό τόν οὐρανό ὁ Θεός Πατέρας, ἀπό τόν Ὁποῖον γεννήθηκε πρό τῶν αἰώνων.

Ἐκεῖ Τοῦ πρόσφεραν -ὡσάν σέ βασιλιά- δῶρα οἱ Μάγοι,
πού πεζοπόρησαν ἀπό τήν ἀνατολή.

Ἐδῶ ἄγγελοι ἀπό τόν οὐρανό φερμένοι Τοῦ πρόσφεραν τή διακονία πού πρέπει μόνο σέ Θεό.

Ἐκεῖ τυλίχτηκε μέσα στά σπάργανα καί ἐδῶ λύνει μέ τό βάπτισμα τίς σειρές τῶν παραπτωμάτων καί τά δεσμά τῆς ἁμαρτίας μας.

Ἐκεῖ ὁ βασιλιάς τῶν οὐρανῶν ντύθηκε σάν βασιλική ἀλουργίδα τόν κόσμο, ἐδῶ ἡ πηγή τῆς ζωῆς ντύνεται ὁλόγυρα τά ποταμίσια κύματα.

Ἐλᾶτε λοιπόν νά ἰδεῖτε παράδοξα θαύματα.

Ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης λούζεται στοῦ Ἰορδάνη τά νερά.

Ἡ φωτιά βουτάει καί σμίγει μέ τά νερά.

Καί ὁ Θεός ἀπ̉ ἄνθρωπο ἁγιάζεται.

Σήμερα ὁλόκληρη ἡ κτίση βροντοφωνάζει καί ἀνυμνεῖ:

«Ειά τῆς Προνοίας Σου μέσα ἀπ᾿ ὅλα τά κτίσματά Σου.

Σύ πού συντηρεῖς τό ὕψος τοῦ στερεώματος καί ἔντεχνα ὁδηγεῖς
σάν ἥμερο ἄλογο μέ χαλινάρι τήν τροχιά τοῦ Ἥλιου.

Σύ πού βάζεις σέ τάξη χωρίς διόλου ν᾿ ἀνακατεύονται τά πλήθη τῶν ἀστέρων καί μᾶς κερνᾶς πλούσια ἀγέρα γιά νά ἀναπνέουμε ἀσταμάτητα ζωή.

Σύ πού ζεσταίνεις καί ζωογονεῖς τή μάννα γῆ ὥστε
νά μᾶς χαρίζει τούς καρπούς της ὁλοχρονίς.

Σύ πού δαμάζεις καί σταματᾶς τή πολυκύμαντη θάλασσα ζώνοντάς την ὁλοτρόγυρα μ᾿ ἕνα μικρούτσικο χαλινάρι ἀπό ἀμμοχάλικο.

Σύ πού σπρώχνεις τά νερά ἀπό τῆς γῆς τά σπλάχνα καί φτιάχνεις τίς πηγές. Σύ πού καθοδηγεῖς τίς ποταμίσιες ὄχθες νά πορεύονται χωρίς χαμό καί περιπλάνηση ὡς τή θάλασσα.

Τοῦτα ὅλα τά θαυμάσια ἀναλογιζόμαστε καί ἀπό τά κατάβαθά μας βγαίνει ἡ κραυγή: «Εὐλογημένος Σύ πού ἔρχεσαι στ̉ ὄνομα τοῦ Κυρίου».

— Πές μας λοιπόν, Ποιός εἶν᾿ Αὐτός, μακάριε Δαυΐδ;

— Ὁ Κύριος καί ὁ Θεός μας πού μᾶς φανερώθηκε μ᾿ ἀνθρώπινη μορφή.

Ἀλλά δέν τό λέει αὐτό μόνον ὁ προφήτης Δαυΐδ.

Τό λέει καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος πού συμφωνεῖ μαζί του καί διδάσκει:

«Μᾶς φανερώθηκε ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ πού σώζει κάθε ἄνθρωπο καί μᾶς διδάσκει ὅλους μας».

Ὄχι μερικούς ἀλλά ὅλους μας.

Σ᾿ ὅλους, Ἰουδαίους καί Ἕλληνες χαρίζει μέ τό βάπτισμα τή σωτηρία καί ὑποδείχνει τό σωτήριο αὐτό λουτρό σάν εὐεργέτημα δοσμένο δωρεάν σέ κάθε ἀνθρώπινη ψυχή πού τό ζητάει.

Ἐλᾶτε νά δεῖτε πρωτόγνωρο κατακλυσμό, πολύ μεγαλύτερον καί δυνατότερον ἀπ᾿ ἐκεῖνον πού γίνηκε τήν ἐποχή τοῦ Νῶε.

Ἐκεῖ τό νερό ἔπνιξε τούς ἀνθρώπους καί ἐδῶ τό νερό τοῦ βαπτίσματος, κείνους πού εἶχαν πεθάνει πνευματικά ξαναζωντάνεψε, μέ τή δύναμη τοῦ Θεοῦ πού σήμερα βαπτίστηκε.

Ἐκεῖ ὁ Νῶε ἔφτιαξε κιβωτό στέρεα ἀπό ξύλα καί ἐδῶ ὁ Χριστός ὁ νοητός Νῶε, προσέλαβε ἀπό τήν ἄφθορο παρθένο Μαρία τήν κιβωτό τοῦ σώματος.

Ἐκεῖ ὁ Νῶε ἄλοιψε τήν κιβωτό ἐξωτερικά μέ ἄσφαλτο πίσσα.

Ἐδῶ ὁ Χριστός δυνάμωσε καί περιφρούρησε τήν κιβωτό τοῦ σώματος

μέ τό χρῖσμα τῆς πίστεως.

Ἐκεῖ περιστερά πού βάσταζε κλαδί ἐληᾶς προμήνυσε τήν εὐωδιά τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ.

Ἐδῶ τό Πνεῦμα τό Ἅγιον μέ τή μορφή ὁλόασπρης περιστερᾶς παρουσιάστηκε καί σ᾿ ὅλους φανέρωσε τόν ἐλεήμονα Κύριο.

Ἀλλά μέ καταπλήττει ἡ ὑπερβολική ταπείνωση τοῦ Κυρίου.

Γιατί δέν ἀρκέστηκε, Αὐτός ὁ γεννημένος τέλειος Υἱός ἀπό τέλειο Πατέρα, νά γεννηθῆ καί ἐπί γῆς τέλειο βρέφος ἀπό τά σπλάχνα μιᾶς γυναίκας.

Δέν ἀρκέστηκε Ἐκεῖνος πού εἶναι σύνθρονος μέ τόν Θεό Πατέρα νά λάβει τή μορφή τοῦ δούλου ἀλλά καί σάν τόν τελευταῖο ἁμαρτωλό προσέρχεται νά βαπτισθεῖ.

Ἀλλά ἄς μή γίνει ἡ κοινή γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους εὐεργεσία σκάνδαλο

γι᾿ αὐτούς πού τούτη τήν ὥρα μέ ἀκοῦνε.

Γιατί βαπτίζεται ὁ Δεσπότης πάντων Χριστός ὄχι γιατί ἔχει ἀνάγκη ἀπό ψυχικό καθαρισμό, ἀλλά γιά νά οἰκονομήσει μέ δυό τρόπους τό συμφέρον τῶν ψυχῶν μας, ὥστε καί μέ τό νερό νά μᾶς δωρήσει τήν ἁγιαστική χάρη καί νά προτρέψει τόν καθένα μας νά βαπτιστεῖ.

Καθώς μᾶς λέει ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής, ἦρθε ὁ Ἰησοῦς ἀπό τή Γαλιλαία στόν Ἰορδάνη ὅπου βρισκόταν ὁ Ἰωάννης γιά νά βαπτιστεῖ ἀπ̉ αὐτόν.

Τό τί συνέβηκε τότε ἀδερφοί μου δέν μπορεῖ νά τό χωρέσει νοῦς ἀνθρώπινος.

Γιατί ξεπερνᾶνε κάθε θέαμα καί ἄκουσμα ὅσα συνέβηκαν ἐκεῖ.

Τρέμει ὁ νοῦς. Χάνεται ἡ λαλιά μή τολμώντας νά ἐξιστορίσει τά ἀνέκφραστα.

Γι αὐτό λοιπόν καί ὅταν εἶδε ὁ Ἰωάννης τόν Δεσπότη μας Χριστό νά τόν πλησιάζει, μέ πολύ καρδιοχτύπι, πέφτοντας καί ἀγκαλιάζοντας τά πόδια Του τοῦ εἶπε παρακλητικά:

— Γιατί βιάζει ἐμένα τόν ἀδύνατο ἄνθρωπο ὁ Παντοδύναμος Θεός μου νά κάνω κάτι πού ξεπερνάει τίς δυνάμεις μου;

Δέν εἶμαι ἐγώ σέ θέση νά ἐπιχειρήσω κάτι τέτοιο.

Πῶς νά τολμήσω νά Σέ βαπτίσω;

Πότε συνέβηκε νά καθαριστεῖ ἡ φωτιά ἀπό τό ξερό χορτάρι;

Πότε ἔπλυνε ἡ λάσπη τήν πηγή;

Πῶς νά βαπτίσω Ἐσένα τόν Κριτή τῆς οἰκουμένης ἐγώ ὁ ὑπεύθυνος γιά τόσες ἁμαρτίες;

Πῶς νά Σέ βαπτίσω Δέσποτά μου;

Δέν βλέπω ἁμαρτία πάνω Σου.

Δέν ἔχεις πέσει θῦμα τῆς κατάρας τοῦ προπάτορα Ἀδάμ.

Δέν ἔχεις καθόλου λερωθεῖ ἀπό τήν ἁμαρτία. Γιατί ἄν καί ἔκλινες οὐρανούς καί κατέβηκες, τίποτα ἀπό τά θελήματα τοῦ Θεοῦ Πατέρα δέν παρέβηκες.

Τί κάνεις Δέσποτά μου;

Γιατί μ᾿ ἀναγκάζεις νά κάνω κάτι πού ξεπερνάει τίς δυνάμεις μου;

Ποτέ καί τίποτα δέν τόλμησα νά κάνω ἀπ᾿ ὅλα ὅσα παροργίζουν τήν ἀγαθωσύνη Σου.

Σάν δουλικό πιστό γεμάτο ἀγάπη καί σεβασμό γιά τόν ἀφέντη του πρότρεξα καί ἐμήνυσα στόν κόσμο τήν παρουσία Σου.

Ἐνῶ βρισκόμουνα ἀκόμη μέσ᾿ τήν κοιλιά τῆς μάννας μου, δανείστηκα τήν γλώσσα της καί Θεό τοῦ κόσμου Σέ ἐκήρυξα.

Ὅλους τούς προετοίμασα νά Σέ δεχθοῦν, νά Σ᾿ ἀπαντήσουν.

Πές μου λοιπόν Κύριέ μου, πῶς θ᾿ ἀνεχθεῖ νά δεῖ ὁ ἥλιος τόν Παντοκράτορα Θεό ἔτσι νά ἐξευτελίζεται ἀπό τήν τόλμη ἑνός δούλου Του καί δέν θά ρίξει καυτερές φωτοβολίδες νά μέ κατακάψει, ὅπως ἔκανε ἐκείνους τούς καιρούς τούς ἄσωτους Σοδομίτες;

Πῶς θά ἀντέξει ἡ γῆ νά δεῖ Ἐκεῖνον πού ἁγιάζει τούς ἀγγέλους, ἀπέριττα νά βαπτίζεται ἀπό χέρι ἀνθρώπου ἁμαρτωλοῦ καί δέν θ᾿ ἀνοίξει τά σπλάχνα της γιά νά μέ καταπιεῖ, ὅπως ἔκανε τόν Ἀβειρών καί τόν Δαθάν;

Πῶς νά βαπτίσω Δέσποτά μου Ἐσένα πού δέν μολύνθηκες ἀπό τής φυσικῆς γέννησης τό λέρωμα;

«Ἐξ ἀσπόρου γαστρός, ἄσπορος προῆλθε καρπός».

Πῶς λοιπόν ἐγώ ὁ χιλιολερωμένος ἀπό τήν ἁμαρτία ἄνθρωπος νά ἁγνίσω τόν Θεό;

Θεό ἀναμάρτητο;

Ἐγώ ἔχω ἀνάγκη νά βαπτιστῶ ἀπό Σένα καί Σύ ἔρχεσαι σέ μένα;

Μ᾿ ἔστειλες νά βαπτίζω, Κύριέ μου, καί δέν παράκουσα τήν ἐντολή Σου.

Πρότρεπα ὅλους πρός τό βάπτισμα καί τούς ἔλεγα: «Ὁμολογῆστε ἐνώπιον τοῦ Κυρίου τίς ἁμαρτίες σας, γιατί Αὐτός εἶναι ὁ μόνος ἀγαθός. Αὐτός πού ἔρχεται πίσω μου δέν εἶναι βλοσυρός καί αὐστηρός. Εἶναι ἀγαθός καί Υἱός Πατέρα Ἀγαθοῦ.

Δέν φέρεται γιά λίγο μονάχα μ᾿ ἀγαθωσύνη καί ὕστερα νά ἀλλάζει διάθεση γιά τόν ἁμαρτωλό ἄνθρωπο, ἀλλά τό ἔλεός Του μένει εἰς τόν αἰώνα. Καί ἐπειδή τό ἔλεός Του εἶναι ἀμέτρητο γι᾿ αὐτό καί οἱ οὐράνιες δυνάμεις ἀνυμνώντας Τοῦ ἔλεγαν:

«Εὐλογημένος Σύ πού ἔρχεσαι στ̉ ὄνομα τοῦ Κυρίου».

Ὁ Κύριος καί ὁ Θεός μας μᾶς φανερώθηκε. Μᾶς φανερώθηκε ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης καί διέλυσε τό σκοτάδι τῆς ἄγνοιας πού μᾶς περιέλουζε. Μᾶς φανερώθηκε ὁ οὐράνιος Τσοπάνης καί ἔδιωξε ἀπό τό κοπάδι τῶν παιδιῶν Του τούς λύκους τοῦ διαβόλου.

Μᾶς φανερώθηκε ὁ Μονογενής Υἱός τοῦ Πατρός καί χάρισε μέ τό βάπτισμα τήν υἱοθεσία στούς πιστούς. Μᾶς φανερώθηκε ἡ ζωή ὁλόκληρου τοῦ κόσμου καί μέ τό θάνατό Του θανάτωσε τόν θάνατο ὡς ἀθάνατος καί ἀξίωσε νά ζήσουν ζωή ἀθάνατη, ἐκεῖνοι πού εἶχαν πέσει στή φθορά καί στό θάνατο.

Ἀλλά ἐνῶ ἐγίνονταν ὅλα αὐτά, ὁ Θεός Πατέρας ἀγαλώμενος μέ τήν ὑπερβολική ταπείνωση τοῦ Υἱοῦ, ἀνοίγει διάπλατα τίς πύλες τοῦ οὐρανοῦ καί μέ βροντερή φωνή ξεχειλισμένη ἀπό αἰσθήματα πού πλημμυρίζουνε μιά πατρική καρδιά, ἀνακράζει:

«Αὐτός εἶναι ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός».

Καί γιά νά μήν μπερδευτεῖ ὁ νοῦς ὅσων ἀκούγανε ὅλα τοῦτα

-ἄν εἶναι δηλαδή Υἱός ὁ Βαπτιστής ἤ ὁ Χριστός-

ἔρχεται τό Ἅγιον Πνεῦμα, σάν ἄσπρο περιστέρι καί δείχνει Ἐκεῖνον πού βαπτιζόταν καί πού ὁ Θεός Πατέρας τόν μαρτυροῦσε στούς ἀνθρώπους σάν μονογενή Υἱό Του.

Σ᾿ Αὐτόν πρέπει ἡ δόξα, τό κράτος,

ἡ τιμή καί ἡ προσκύνηση σήμερα καί πάντοτε καί εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων.

Ἀμήν.

"ΜΕ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΗΓΥΡΕΩΣ...": του Πρωτοπρεσβυτέρου π. Κωνσταντίνου Ν. Καλλιανού


Και με το “Δι’ ευχών....”, αφού αγιαστεί ο κόσμος και λάβει μαζί με το αντίδωρο το κέρασμα, το Πανηγύρι κλείνει τη θύρα του στον φετινό το χρόνο και αυτό που ακολουθεί πια είναι η γνωστή η καθημερινότητα.

Ωστόσο, κάτι απομένει στην ψυχή ως καταστάλαγμα από την όλη αυτή διαδικασία της προετοιμασίας, αλλά και της αίγλης που εμφανίζει το πανηγύρι τούτο.

Και αυτό εμφανώς εντοπίζεται στην εσωτερική χαρά, που βεβαιώνεται μέσα από ένα πλήθος βιωματικών καταστάσεων και φωτεινών στιγμών, οι οποίες καταυγάζουν το είναι του κάθε πιστού.

Ας τις αναζητήσουμε, παραμερίζοντας τα παραπετάσματα του ενθουσιασμού, της κόπωσης και της αγωνίας, που διατρέχει όλες αυτές τις εόρτιες ώρες.

Στην αρχή, λοιπόν, της ακολουθίας όλα είναι φωτεινά, λαμπρά, δεμένα πάντα με μια ιδιότυπη υπεροχή, στοιχείο που συνέχει αυτές τις στιγμές, οι οποίες ξεχωρίζουν εξάπαντος μέσα στην ενοριακή Κοινότητα. Άλλωστε, κι η ίδια η λέξη Πανήγυρις σημαίνει, υποδηλοί και εμφανίζει κάτι ξεχωριστό

στο χώρο της κάθε Κοινότητας ανθρώπων.

Γι’ αυτό και υπάρχει η συνδρομή πάντων των εορταστών, η τιμητική παρουσία τους και φυσικά η ψυχολογία της ευφροσύνης, που προσφέρει η Γιορτή.

Νομίζεις πώς εκείνη τη μέρα ο θάνατος έχει ξεπεραστεί –τόση είναι δηλαδή η ευφροσύνη!

Κι ας ξέρεις ότι είσαι μελλοθάνατος, όπως όλοι όσοι συμπράττουν, συμμετέχουν, βιώνουν την γιορτή ως μια ξεχωριστή ημέρα, που σημειώνεται ακόμα και στο ημερολόγιο διαφορετικά από τις άλλες, καθώς είναι γραμμένη με εντονώτερα γράμματα και με σταυρό.

Αυτό όμως δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία, όσο έχει το ν’ αφουγκραστής, με γαλήνη και συγκίνηση, με κατάνυξη και δέος εκείνες τις μυστικές φωνές, που φωλιάζουν στην ψυχή, φωνές ευλογημένες που έρχονται μαζί με τις Μνήμες των Προσώπων, που στελέχωσαν αυτούς τους χώρους περνώντας στην συνέχεια στο βάθος της σκηνής.

Φωνές αγαπημένες, Μορφές αγιωτικές, χλωμές, ωσάν την φλόγα του μελισσοκεριού σε ώρα ορθρινή, που παραστέκουν και ζούνε (πρβλ. Β' Κορ. 6, 9-10) σιμά μας, συντροφεύοντας τις θλίψεις μας και τις χαρές μας, κρατώντας πάντα το γνήσιο ισοκράτημα της Αγάπης και της κατανόησης, ιδιαίτερα σ’ αυτούς τους άγριους καιρούς, που εξατμίζεται και το έσχατο μόριο φιλανθρωπίας, φιλοτιμίας και προσφοράς.

Προνομιακά ο Θεός μας έταξε να κυκλοφορούμε καθημερινά σε χώρους, που μέρα την μέρα, χρόνο τον χρόνο μειώνονται σε ανθρώπινο δυναμικό, γιατί τα παλαιά, τα πατρογονικά τα σπίτια έπαψαν να είναι για τους νεώτερους οι εύκρατοι εκείνοι χώροι, όπου αναπτύσσεται το είναι, καθώς η εγκατοίκηση σ’ αυτά μοιάζει ν’ αποτελή και να είναι μια βιολογική συνέχεια, ώστε να μπορέση να ευδοκιμήση και ν’ αυγατίση η ενοριακή Κοινότητα.

Όμως αυτά, με την εισβολή της νεωτερικότητας και της επιθυμίας για υπεροχή, πέρασαν στην ιστορία.

Κάθε τόσο τα στασίδια αδειάζουν· φεύγουν οι παλιοί για την Αιωνιότητα, δίχως να ξέρουν που ν’ αφήσουν τό, αγράφω κληρονομικώ δικαίω, στασίδι, που το βρήκαν από τους προγόνους τους. Γι’ αυτό φεύγοντας απομένει κενός ο τόπος περιμένοντας... Περιμένοντας την επερχόμενη ερημία, όταν κι ο τελευταίος ενορίτης θα περάση το κατώφλι της εκκλησιάς με το στερνό αντίδωρο στο χέρι.

Όταν ο παπάς θα πη το στερνό του “Δι’ ευχών...” κι ύστερα θα σκοτεινιάση ο τόπος, θα σβήση και το στερνό λαδοκάντηλο, θα έρχονται οι χειμώνες με τα Άγια Δωδεκαήμερα, οι άνοιξες με τις Μεγαλοβδομάδες και το Πάσχα, τα καλοκαίρια με τους ευλογημένους τους Δεκαπενταύγουστους κι η ερημιά θα πλανιέται ανάμεσα στις σκοτεινές γωνιές του ναού, επιχειρώντας τη μόνιμη πλέον εγκατάσταση.

Που δε θα γίνη όμως ποτέ, γιατί μέσα σ’ αυτούς τους ιερούς τους χώρους πλανιώνται οι ψυχές των Κτητόρων, των ευκλεώς ιερατευσάντων, των ευλαβών ιεροψαλτών, επιτρόπων, αφιερωτών και ενοριτών.

Μια λιτανεία ψυχών που έχουν πια δεθή με το χώρο, που καταλύει τον χρόνο και συνορεύει σε τέλεια ασφάλεια με το Θεό. Όλοι αυτοί, λοιπόν, είναι η καθημερινή συντροφιά μας, καθώς αραιώνει ο κόσμος. Όλοι αυτοί είναι η ελπίδα μας, όταν θα κλείσουμε για στερνή φορά τη θύρα του ναού και δεν θα υπάρξη επόμενη.

Γι’ αυτό και προανέφερα πώς προνομιακά ο Θεός μας έταξε να διακονούμε αυτούς τους χώρους....

Τέλος της πανηγύρεως και η απόδοσή της στον επόμενο το χρόνο.

Ωστόσο, θα χρειαστή να σκεφτούμε, καθώς προσκυνούμε, πριν αναχωρήσουμε για το σπίτι μας, ότι με το τέλος της πανηγύρεως προετοιμάζεται, υφαίνεται στον αργαλειό του χρόνου και η δική μας στερνή φορά.

Την περιμένουμε...

Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ


Ρεπορτάζ - φωτό: Νικόλαος Μαγγίνας


Λαμπρός ήταν χθές ο εορτασμός των Θεοφανείων στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και τους Ναούς της Κωνσταντινούπολης.
Στον πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου, στο Φανάρι,
ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος
προεξήρχε της Θείας Λειτουργίας
στην οποία συμμετείχαν Ιεράρχες του Θρόνου.



Εκ μέρους της ελληνικής Κυβερνήσεως παρέστη ο υφυπουργός Παιδείας Ιωάννης Πανάρετος.

Στον εορτασμό παρέστησαν επίσης: ο Πρέσβης της Ελλάδος Φώτης Ξύδας, ο Πρέσβης Λεωνίδας Χρυσανθόπουλος, Γεν. Γραμματέας του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας Ευξείνου Πόντου, ο Γεν. Πρόξενος της Ελλάδος Βασίλειος Μπορνόβας, Άρχοντες του Πατριαρχείου από την Πόλη και το εξωτερικό, το Δ.Σ. του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων με επικεφαλής τον Πρόεδρο Χρήστο Σταθοπουλο και περίπου διακόσιους προσκόπους από διάφορα μέρη της Ελλάδος.

Τον Πατριαρχικό Ναό και τις αυλές του Πατριαρχικού Οίκου κατέκλυσαν εκατοντάδες πιστοί από όλες τις επαρχίες του Θρόνου.


Αμέσως μετά ο Οικουμενικός Πατριάρχης τέθηκε επικεφαλής της πομπής που κατέληξε στις όχθες του Κερατίου Κόλπου
όπου έγινε η κατάδυση του Τιμίου Σταυρού.


Στα ψυχρά ύδατα του Φαναρίου έπεσαν 14 νέοι από την Πόλη και την Ελλάδα και ένας 76χρονος Κωνσταντινουπολίτης που ζει στο εξωτερικό. Ο νεαρός Παναγιώτης Κουζινός, Ιμβριακής καταγωγής που κατοικεί στην Αθήνα, είχε την ευλογία να πιάσει φέτος τον Σταυρό.



Η κατάδυση του Σταυρού πραγματοποιήθηκε επίσης στην προκυμαία του Αγίου Στεφάνου, στην θάλασσα του Μαρμαρά, στον Άγιο Φωκά Μεσαχωρίου, στην παραλία του Βοσπόρου και στο Κουσκουντζούκι Βοσπόρου, από όπου καταγόταν ο αείμνηστος δημοσιογράφος Παύλος Παλαιολόγος.


Η ρίψη του Σταυρού έγινε και στην Ίμβρο όπου οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί με πρώτο τον επιχώριο Μητροπολίτη Ίμβρου και Τενέδου Κύριλλο συγκεντρώθηκαν στην προκυμαία του κεντρικού λιμανιού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τουρκικά ΜΜΕ έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την κάλυψη των εορταστικών εκδηλώσεων.
πηγή:Φώς Φαναρίου