Την αναδημοσιεύουμε ευχαρίστως καθώς αφορά σε ένα σημαντικότατο ζήτημα που ταλαιπωρεί ακόμη την Ομογένεια (χιλιάδες ακίνητα Ελλήνων Κωνσταντινουπολιτών, Ιμβρίων και Τενεδίων αλλά και Αρμενίων και Εβραίων). Να σημειώσουμε ότι, στην προβολή της υπόθεσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, βοήθησαν με ερωτήσεις τους οι ευρωβουλευτές του ΣΥΝ, Αλαβάνος και Παπαδημούλης, και στη Βουλή των Ελλήνων, οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, Χρυσοχοϊδης και Μαγκριώτης, ενώ πάντοτε υπήρχε στενή συνεργασία και βοήθεια από τον σημερινό Πρωθυπουργό, Γιώργο Παπανδρέου:
* Κύριε Γκελντή ας ξετυλίξουμε το κουβάρι της δικαστικής περιπέτειας των Αφων Φωκά από την αρχή:
** Ο δικαστικός μαραθώνιος των Αφων Φωκά ξεκίνησε το 1991, όταν η αδελφή τους Πολυξένη Πιστικά, η οποία είχε υιοθετηθεί το 1954 από τον Απόστολο Πιστικά και την σύζυγό του Ελισάβετ που ήταν από τους πιο επιφανείς και δημιουργικούς ανθρώπους της Ελληνικής ομογένειας στην Πόλη, συνελήφθη και οδηγήθηκε στο ψυχιατρικό τμήμα του ιδρύματος Βαλουκλή ως ψυχοπαθής και ορίσθηκε διαχειριστής της περιουσίας της ο πρόεδρος του Ιδρύματος κος Καραγιάννης. Ο Γιάννης Φωκάς με άκαρπες δικαστικές ενέργειες προσπάθησε να αποδείξει στην Τουρκία την συγγενική σχέση με την Πολυξένη και να διορίσει επίτροπο στην αδελφή του μάταια όμως γιατί ,η συγγενική σχέση του Γιάννη Φωκά δεν αναγνωρίσθηκε όπως άλλωστε η τουρκική εφημερίδα ΧΟΥΡΙΕΤ τονίζε «κάποιος που ισχυρίζεται ότι είναι αδελφός της Πιστικά». Η Πολυξένη Πιστικά απεβίωσε στο ψυχιατρικό τμήμα του Βαλουκλή . στις 24-4-2000 αφού η Τουρκία κατέσχεσε την περιουσία της αφήνοντας μοναδικούς κληρονόμους τους αδελφούς της Ιωάννη και Βαγγέλη Φωκά. Το Τουρκικό κράτος κατ’ εφαρμογή “μυστικών διαταγμάτων του 1964″ που είχαν καταργηθεί δεν επέτρεψε στους αδελφούς Φωκά να κληρονομήσουν την αδελφή τους και το 2002 αφού εξαντλήσαμε τα ένδικα μέσα στην Τουρκία καταθέσαμε προσφυγή, στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατά της Τουρκίας ζητώντας αποζημίωση 19 εκατ. Ευρώ.
* Τι νομικά τεχνάσματα έβρισκε μέχρι τώρα η Τουρκία για να αρπάζει τις περιουσίες των Ελλήνων;
** Μετά την κατάργηση –επί εποχής Οζάλ- του μυστικού Διατάγματος (Kararname) 1964 που απαγόρευε στους απελαθέντες Έλληνες υπηκόους της Κωνσταντινούπολης, κάθε δικαιοπραξία επί ακινήτων, η Τουρκία με ένα νέο τέχνασμα συνέχισε την πολιτική «εκκαθάρισης» των ελληνικών περιουσιών. Το νέο τέχνασμα που άρχισε να χρησιμοποιεί από τα μέσα του 1993, ήταν η μη αναγνώριση του κληρονομικού δικαιώματος των Ελλήνων υπηκόων . Για την παραβίαση του δικαιώματος της κληρονομικότητας το τουρκικό δημόσιο επικαλέστηκε την «αρχή της αμοιβαιότητας» και τον νόμο 1062 περί «αντιποίνων». Και αυτό επειδή στην Ελλάδα απαγορεύεται η αγοραπωλησία ακινήτων από αλλοδαπούς στις παραμεθόριες περιοχές. Έτσι και η Τουρκία χαρακτήρισε περιοχές της Πόλης ως «παραμεθόριες» και απαγόρευσε σε Έλληνες υπηκόους την κτήση ακινήτου από κληρονομιά. Όμως η Τουρκία παρέβλεψε σκόπιμα ότι ο ελληνικός νόμος 1892/1990 απαγορεύει σε αλλοδαπούς τις δικαιοπραξίες επί ακινήτων σε παραμεθόριες περιοχές, δεν θίγει όμως τα κληρονομικά δικαιώματα. Ούτε και το τουρκικό Υπ. Εξωτερικών παρουσίασε ποτέ αιτιάσεις Τούρκων πολιτών που εθίγησαν από την ελληνική νομοθεσία. Οι ιθύνοντες της Τουρκίας κατά την προσπάθεια ένταξης στην Ε.Ε. αντιλήφθηκαν ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν αυτή την κατάφωρη παραβίαση θεμελιώδους δικαιώματος και μηχανεύτηκαν άλλο τρόπο εκποίησης των ελληνικών περιουσιών. Έτσι αποφάσισαν (νόμος 5444/06) οι ξένοι υπήκοοι χωρών με τις οποίες η Τουρκία δεν έχει υπογράψει κάποια αμοιβαία σύμβαση (όπως οι Έλληνες) να έχουν δικαίωμα κληρονομιάς όμως αυτομάτως και υποχρεωτικά το ακίνητο τους να εκκαθαρίζεται από το δημόσιο. Αυτή η πρακτική έχει δύο σοβαρές συνέπειες: 1.- Η εκκαθάριση του ακινήτου γίνεται από το τουρκικό δημόσιο σε τιμή πολύ κατώτερη της αξίας του, με αποτέλεσμα να ζημιώνεται οικονομικά ο κληρονόμος. 2.- Με τον τρόπο αυτό όσοι θέλουν να διατηρήσουν την κυριότητα του ακινήτου που κληρονόμησαν, χάνουν αυτή την δυνατότητα με αποτέλεσμα σε λίγα χρόνια στην Πόλη, την Ίμβρο και την Τένεδο να μείνουν ελάχιστες ακίνητες περιουσίες που θα ανήκουν σε Έλληνες.
* Κύριε Γκελντή, θα θέλαμε να μας υπενθυμίσετε ποιές παραβίασεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αφορά η υπόθεση των Αφών Φωκά?
** Η υπόθεση των Αφών Φωκά εισαγωγικά θα ήθελα να αναφέρω ότι έχει τα χαρακτηριστικά όλων σχεδόν των υποθέσεων που αφορούν τις δημεύσεις ακινήτων που έχει κάνει κατά καιρούς το Τουρκικό σε βάρος της Ελληνικής μειονότητας και είναι λογικό όλοι να βλέπουν την υπόθεση των Αφών Φωκά ως την προσωπική τους εμπειρία. Η υπόθεση των Αφών Φωκά είναι μία τυπική υπόθεση στέρησης από πλευράς Τουρκικού Κράτους του κληρονομικού τους δικαιώματος αφού στις δίκες που έγιναν στην Τουρκία δεν επετράπη στους Αφούς Φωκά να κληρονομήσουν την αδελφή τους Πολυξένη Πιστικά. Oι παραβιάσεις του Τουρκικού Κράτους κατά των Αφών Φωκά είναι τρεις σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων όπως τις εκθέτουμε στην προσφυγή μας στο ΕΔΑΔ: (i) Το θέμα ενώπιον του Τουρκικού Δικαστηρίου ήταν κατά πόσο οι Αφοί Φωκά εξαιρούνται (επειδή είναι Έλληνες υπήκοοι) από το δικαίωμα τους να κληρονομήσουν την αδελφή τους. Πριν αποφασίσει το Δικαστήριο ζήτησε, μεταξύ άλλων την γνώμη του Υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας σχετικά με την ύπαρξη της αρχής της αμοιβαιότητας μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Σημειώνω ότι η διαδικασία αυτή δεν συνιστά δίκαιη δίκη από ανεξάρτητο και αμερόληπτο Δικαστήριο λόγω της προαναφερόμενης επέμβασης της Τουρκικής Κυβέρνησης. (ii) Το δικαίωμα των Αφών Φωκά να κληρονομήσουν την περιουσία της αδελφής τους συνιστά μέρος των οικογενειακών δικαιωμάτων τα οποία είναι συνυφασμένα με την οικογενειακή ζωή. (iii) Η συνεχιζόμενη και απόλυτη επέμβαση στο δικαίωμα των Αφών Φωκά για πρόσβαση και έλεγχο της περιουσίας που είχαν αποκτήσει δικαιώματα με τον θάνατο της αδελφής τους και η de facto αποστέρηση χωρίς την πιθανότητα εξασφάλισης θεραπείας είναι ξεκάθαρη παραβίαση του δικαιώματος ειρηνικής απόλαυσης της περιουσίας τους. Οι τρεις προαναφερόμενες παραβιάσεις τελούν σε συνάρτηση με το γεγονός ότι οι Αφοί Φωκά είναι Έλληνες υπήκοοι και Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Αυτή η δυσμενής διάκριση συνιστά παραβίαση .
* Κύριε Γκελντή, τί αναφέρει η απόφαση;
** Με ομόφωνη απόφαση (31206/02) στις 29-09-2009 το ΕΔΑΔ καταδίκασε την Τουρκία για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην υπόθεση των αδελφών Φωκά, περιορίζοντας μάλιστα στην Τουρκία το δικαίωμα έφεσης αφού η Τουρκίδα δικαστής που συμμετείχε στην σύνθεση του δικαστηρίου ψήφισε υπέρ της καταδίκης της Τουρκίας.
* Κύριε Γκελντή, τί διαδικασίες προβλέπονται τώρα από το ΕΔΑΔ;
** Από εδώ και πέρα κινούμαστε σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα που βάζει το ΕΔΑΔ που έχει τα εξής στάδια: 1) Σε τρεις μήνες από την έκδοση της απόφασης η Τουρκία μπορεί να καταχωρίσει έφεση.2) Αν καταχωρίσει έφεση τους επόμενους 3 μήνες θα εξεταστεί από επιτροπή 5 δικαστών η πιθανότητα να έχει βάση η έφεση για να εισαχθεί στην Ολομέλεια. Το σχόλιο μου γι’ αυτήν την φάση είναι ότι η Τουρκία αν αναλάβει το ρίσκο να ασκήσει έφεση θα το κάνει μόνο για να κερδίσει χρόνο. Η έφεση της Τουρκίας λογικά δεν θα έχει καμία τύχη και η απόφαση θα γίνει οριστική είτε 29 Δεκεμβρίου του 2009 είτε στις 29 Μαρτίου του 2010. 3) Το επόμενο τρίμηνο θα είναι τρίμηνο διαπραγμάτευσης με την Τουρκία για να επιτευχθεί «φιλικός συμβιβασμός». Αν επιτευχθεί η υπόθεση τελειώνει. 4) Αν δεν επιτευχθεί το επόμενο στάδιο είναι να εκδώσει σε προθεσμία 6 μηνών το ΕΔΑΔ απόφαση που να αφορά την «εύλογη αποζημίωση» που οφείλει η Τουρκία στος αδελφούς Φωκά. 5) Όταν εκδοθεί η απόφαση με την αποζημίωση η Τουρκία οφείλει μέσα σε τρεις μήνες να εκτελέσει την απόφαση. Δηλαδή από τον Σεπτέμβριο του 2009 που εκδόθηκε η απόφαση μέχρι το αργότερο 15 μήνες η υπόθεση των Αφών Φωκά θα τελείωσει.
* Κύριε Γκελντή, αναφερθήκαμε στα νομικά τεχνάσματα που χρησιμοποιούσε όλα αυτά τα χρόνια η Τουρκία. Επιβάλλει όμως το τουρκικό δημόσιο και «υποχρεωτική εκκαθάριση» στα ακίνητα που κληρονομούν οι Έλληνες υπήκοοι. Γνωρίζετε πώς λειτουργεί αυτός ο μηχανισμός; Επίσης, στην προσπάθεια σας να εξαντλήσετε όλα τα ένδικα μέσα εντός της Τουρκίας, για την υπόθεση των αδελφών Φωκά, γνωρίσατε από κοντά την λειτουργία του νομικού συστήματος της χώρας αυτής. Θα θέλατε να μας το αξιολογήσετε πώς αντιμετωπίζει τα μειονοτικά δικαιώματα;
** Είναι γνωστό ότι : 1) Η Τουρκία επιδιώκει τον Ευρωπαϊκό προσανατολισμό της όχι όμως και τον πραγματικό εξευρωπαϊσμό της. Στα πλαίσια αυτά έχει ψηφίσει νόμους που περιλαμβάνονται στο 9 μεταρρυθμιστικό πακέτο μεταξύ των οποίων και ο νόμος 5444/2006 που μας ενδιαφέρει και διαχωρίζει τους ξένους υπηκόους με βάση την αρχή της αμοιβαιότητας(αρχή που δεν απαντάται σε καμία ευρωπαϊκή σύμβαση).Σύμφωνα με την αρχή αυτή που ουσιαστικά φωτογραφίζει τους Έλληνες υπηκόους (αλλά και μειονότητες όπως οι Αρμένιοι και οι Εβραίοι)ευνουχίζεται το κληρονομικό τους δικαίωμα. π .χ σύμφωνα με τον νόμο αν κάποιος πεθάνει αναγνωρίζονται οι κληρονόμοι του (βελτίωση σε σχέση με τις προ ετών δημεύσεις περιουσιών που γίνονταν)και ταυτόχρονα τα ακίνητα τίθενται σε καθεστώς δήμευσης με το Υπουργείο Οικονομικών να αποζημιώνει τους κληρονόμους φυσικά πολύ πιο κάτω από τις πραγματικές αξίες των ακινήτων(θεωρώ ότι η αποζημίωση κυμαίνεται στο 1/5 – 1/8 της πραγματικής αξίας). Ο νόμος αυτός παραβιάζει το “ευρωπαϊκό κεκτημένο”. Ποιές είναι οι παρενέργειες του νόμου: 1-α) Στην παρούσα φάση ο νόμος αγγίζει όσους σήμερα εμφανίζονται στο Τουρκικό Κτηματολόγιο ως ιδιοκτήτες ακινήτων. Φυσικά δημιουργείται μεγάλη αναστάτωση για όλους αυτούς τους Έλληνες που πρόσφατα αγόρασαν ακίνητα στην Τουρκία θεωρώντας την καλή αγορά Μάλιστα ο νόμος ισχύει για όλη την Τουρκική Επικράτεια. 1-β) Στην Τουρκία σήμερα έχουν εγκατασταθεί 76 επιχειρήσεις Ελληνικών συμφερόντων και ο νόμος 5444/2006 ισχύει και για τις εταιρίες που εμφανίζουν ακίνητα σε φυσικά πρόσωπα που είναι Έλληνες με τις ίδιες παρενέργειες. Αλήθεια το Ελληνικό ΥΠΕΞ έχει διασφαλίσει την ομαλή λειτουργία αυτών των εταιριών; 2) Είναι γνωστό η Τουρκία στην Ευρωπαϊκή ενταξιακή της πορεία δεν ανησυχεί ιδιαίτερα για μια παραπομπή στην Χάγη αλλά για τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σε τρία επίπεδα: 1) τις 1300 προσφυγές των Ελληνοκυπρίων. 2) την υπόθεση των Αφων Φωκά που ανοίγει τον δρόμο για άλλες αποζημιώσεις).Ενημερωτικά τα καταγεγραμμένα ακίνητα (ιδιωτικά )των Ελλήνων που έχει δημεύσει κατά καιρούς η Τουρκία υπολογίζονται σε 11.900 και η αξία τους προσεγγίζει τα 14 δισ. Ευρώ. 3) Τα βακούφια όπου απόφαση του ΕΔΑΔ δικαιώνει την Μεγάλη του Γένους Σχολή και ζητά από την Τουρκία να αποδώσει την Σιδερίδειο Σχολή που από το 1974 παράνομα κατέχει. Στα πλαίσια αυτά από τον Απρίλιο του 2006 χρονική αφετηρία λήψης απόφασης από τους Συλλόγους των Κων/πολιτών σε ημερίδα στην οποία ήμουν ομιλητής με τον κο Χρυσοχοϊδη για ατομικές προσφυγές στο ΕΔΑΔ κατά της Τουρκίας, κινείται(η Τουρκία)με Τούρκους επιχειρηματίες οι οποίοι βγάζουν αγγελίες σε Ελληνικές Ομογενειακές εφημερίδες ότι αγοράζουν ακίνητα Ελλήνων στην Πόλη (ακόμη και ήδη δημευθέντα) από το Τουρκικό Κράτος. Εμφανίζονται οι “Τούρκοι επιχειρηματίες” οι οποίοι έχουν μαζί τους μυστικούς χάρτες από το τουρκικό κτηματολόγιο πλησιάζουν δικαιούχους που έχασαν τις περιουσίες και τους αποζημιώνουν πολύ φτηνά σε σχέση με τις πραγματικές αξίες που δικαιούνται και τις αποζημιώσεις που θα πετύχουν στο ΕΔΑΔ. Έτσι η Τουρκία κάνει την δουλειά της χωρίς να εκτίθεται. Οι επιχειρηματίες οι Τούρκοι ενεργούν ή για λογαριασμό τους ή για το Τουρκικό δημόσιο , σίγουρα όμως με την τουρκική κυβερνητική μηχανή σε πλήρη αρωγή για να επιτευχθούν και οι εμπράγματες μεταβιβάσεις.
* Εκτός από την νομική οδό αναδείξατε το θέμα της Ελληνικής μειονότητας και στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
** Πράγματι όλο αυτό το διάστημα σε συνεργασία με τους Ευρωβουλευτές του ΣΥΝ κο Αλαβάνο και Παπαδημιούλη πετύχαμε την καταδίκη της Τουρκίας σε 2 Ευρωπαϊκές Επιτροπές- Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Επιτροπή Αναφορών. Ενημέρωσα μάλιστα με επιστολή μου και τον πρωθυπουργό της Τουρκίας. κο Ερντογκάν.
* Σε επιστολή που στείλατε προ στον αρμόδιο επίτροπο της Ε.Ε. κ. Όλι Ρεν, αναφέρετε ρητά ότι με τους περιορισμούς που επέβαλλε η Τουρκία στην κτήση κυριότητας με κληρονομική διαδοχή, παραβιάζεται η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο που αναφέρεται στις Θεμελιώδεις Ελευθερίες. Η ερώτηση είναι εάν ο κ. Ρεν και οι άλλοι θεσμικοί φορείς της Ε.Ε. έχουν αντιληφθεί ότι η Τουρκία με τα τεχνάσματα της παραβιάζει την σύμβαση που έχει υπογράψει η ίδια; Ποια ήταν η απάντηση του στην επιστολή σας;
** Αφορμή για την επιστολή μου στον κο ΟΛΙ ΡΕΝ στάθηκε ο νόμος 5444/2006 τον οποίο κατήγγειλα τον Ιούλιο του 2006 στον αρμόδιο επίτροπο ότι δεν εναρμονίζεται με «Ευρωπαϊκό κεκτημένο». Η αλήθεια είναι ότι η πρώτη απάντηση του κου ΡΕΝ δεν με ικανοποιούσε γιατί θεωρούσε ο κος ΡΕΝ ότι μπορεί να εφαρμοστεί η «αρχή της αμοιβαιότητας» στην περίπτωση απόκτησης ακινήτου με κληρονομική διαδοχή ανοίγοντας έτσι παράθυρο αυθαιρεσιών στο Τουρκικό Κράτος. Αναγκάστηκα να απαντήσω και πάλι στο κο ΡΕΝ ενώ ταυτόχρονα κοινοποίησα τις θέσεις μου στο ΕΔΑΔ. Η Ε.Ε σαφώς και γνωρίζει τις αυθαιρεσίες του Τουρκικού Κράτους, Το δυστύχημα για την Ε.Ε είναι ότι δεν μπορεί να επιβάλλει κυρώσεις ή συνολικές ρυθμίσεις σε κράτος μη μέλος της Ε.Ε. Μπορεί όμως να εξαναγκάσει την Τουρκία να σεβαστεί αποφάσεις ΕΔΑΔ με την απειλή διακοπής των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων. Γι ’αυτό και η Τουρκία μέχρι στιγμής σέβεται τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ και εκτελεί κάθε σκέλος του διατακτικού. Η απόφαση αυτή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα γιατί το Δεκέμβριο κρίνεται από την Ε.Ε η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και η εναρμόνισή της με το «ευρωπαϊκό κεκτημένο».
* Πώς δέχθηκε ο τουρκικός τύπος την απόφαση των αφών Φωκά;
** Σίγουρα με δυσαρέσκεια υποδέχθηκε η Άγκυρα την απόφαση. Μερικά από τα πρωτοσέλιδα αναφέρουν «Η καταδίκη στρίμωξε άσχημα την Τουρκία» «Το δίκαιο του Φωκά στον Φωκά» «Το Κράτος κτύπησε στον Τοίχο».Η απόφαση αυτή αποτελεί γερό διαπραγματευτικό χαρτί για την σημερινή Κυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, αν συνυπολογίσετε και την διαβεβαίωση που έδωσε πρόσφατα ο Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου στον Πατριάρχη για στήριξη των δικαιωμάτων των Ελλήνων της Πόλης.
* Στον επίλογο της συνομιλίας μας τι θα θέλατε να δηλώσετε;
Σήμερα 59 χρόνια μετά καλείται να την σεβαστεί και να την εφαρμόσει. Ήταν ένας μακρύς και δύσκολος αγώνας ευτυχώς όχι μοναχικός. Θέλω να ευχαριστήσω τον τέως ΥΠΕΞ και σήμερα Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κο Παπούλια τον τέως ΥΠΕΞ και σήμερα Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Γιώργο Παπανδρέου του τέως ευρωβουλευτές του ΣΥΝ κον Αλαβάνο και Παπαδημούλη.
Την ευγνωμοσύνη μου αποδίδω στον Οικουμενικό μας Πατριάρχη κον Βαρθολομαίο για την ηθική του στήριξη. Στο ΕΔΑΔ δεν διεκδικήσαμε μόνο τα δικαιώματα μας ,κερδίσαμε και την αξιοπρέπεια μας .Η απόφαση αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία αν αναλογισθεί κανείς ότι ανοίγει ο δρόμος για τις ελληνικές περιουσίες που έχει κατά καιρούς δημεύσει η Τουρκία και ανέρχονται σε 11.900 ακίνητα που η αξία τους υπερβαίνει τα 14 δις ευρώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου